In de school der wijshegeerte.
De norm der waarheid. (Slot.)Indien wij, erk'ennen, dat de christelijke wijsbegeerte in het volvoeren van haar taak achtergebleven is bij „de wereld", dan kan tot verklaring van deze tekortkoming alleen worden aangevoerd het ontbreken va.n een zekeren prikke ...
In de school der wijsbegeerte.
Kant als zedeleeraar. XXIX. Kant als zedeleeraar.De Koningsberger kluizenaar is dus de schepper vmx de ken-'kritie'k, het vak, dat sindsdien in het centrum van de mioderne wijsbegeerte staat.Natuurlijk heeft het nageslacht de kritiek van Kant ni ...
In de scbool der wijsbegeerte.
XXXI. De wereldbeschouwing van Kant.Voor den wijsgeer is niets onbelangrijk. Hij mag geen voorkeur hebben voor - een bepaald terrein van het geestesleven, gelijk een kunstenaar, die, met zijn speciale gave rekenend, 'de andere kunstgebieden, welke buiten zij ...
In de school der wijsbegeerte.
XXXIII. De beteekenis van Kant. (Slot.)Dit is een feit van betee'klems: Klant beschouwt de zedelijke wereld (mundns mö^ralis) als intelliglbel, dat is boven-zinnelijk. De wetten en waarheden, die in deze wereld heerschen, diag ...
In de school der wijsbegeerte.
Denk-gymnast en profeet. We kunnen er niet aan ontkomen: de hoofdlijnen van Hegei's systeem moeten we eerst trachten te teekenen.Dit is noch onmogelijk, noch belachelijk.Want in Hegel zitten, evenals in Spinoza, twee menschen: de logische rekenaar en ...
In de scbosol der wijsbegeerte.
Hegetl en de slang Hegel's leer is een sprekend voorbeeld van de eigenmachtigheid en ei^ngerechtigheid der wijsbegeerte, die zich boven den godsdienst verheft.De kerk in de middeleeuwen deed verkeerd door de filosofie tot een ancilla (slavin) van de tlieolog ...
In de school der wijsbegeerte.
De vader van het pessimisme. III. Als een vroolijke, kwistige, lentezon, steeg dö roem van den nieuwen profeet.Schopenha.uer zelf voelde dit 'koesterend licht niet als een gunst van ringsom, maar als een weerglans van zijn eig ...
In de scbool der wijsbegeerte.
De stad met honderd poorten. Eerst even een oriënteerende herinnering. Wonderlijk — in den zin van onnaspeurlijk —• zijn de wegen Gods, niet alleen in de schepping én leiding van zijn kerk, maar ook in de bestiering van de gangen der „wereld".Gods voorzienig ...
In de scbool der wijsbegeerte.
Natuurwetenschap' en wijsbegeerte.Om de beteekenis van de nieuwste wijsbegeerte, die uit het „verscheurde bewustzijn" ontsproot, juist te krmnen beoordeèlen, moeten wij eerst nog een stap terug doen.Het is noodig te weten, dat de moderne wijsbegeerte niet alleen een terugslag is op ...
In de school der wijsbegeerte.
De monistische spin. Ernst Haeckel wilde geen materialist heeten. Goed; over dit woord willen we niet twisten. Het pur-sang materialisme erk'ent niets als stoffelijke (dus, theoretisch, deelbare) zelfstandigheid, en beweging, ontstaan door drut en stoot.„Sto ...