
Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 43
37 en het bewustzijn als „Vorgange", dan komt men op deze lijn en daarmede tot de bekende paradox van Heraclitus, dat men zich niet tweemaal in denzelfden stroom kan baden : het ndvra gsï neemt alle vastheid en zekerheid weg; alle definitie en alle wetenschap houdt op. Alleen in de erkenning van ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 44
38 schrijftaal, of ook uit de algemeene taal verdwijnt en in de gewestelijke taal blijft voortbestaan. De geschiedenis van onderling verwante talen is het afdoende bewijs voor de waarheid dezer stelling. Over dezen usus in eenen bepaalden tijd heeft echter ten allen tijde verschil bestaan, wat tr ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 45
39 Wat zou hij wel gezegd hebben, wanneer hem ook nog de eisch gesteld ware, de studie der psychologie bij de interpretatie der schrijvers niet te verwaarloozen? Op goeden grond had hij kunnen beweren, dat de psychologen minder op de grammatica letten, dan wel op allerlei verschijnselen, die op h ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 46
40verband, dat de eene van de andere afhangt en uit haar verklaard wordt. De psychologie kan ons geen bepaalde hermeneutische regelen geven en wat zij ons biedt is niet iets nieuws, zeker niet op het gebied der afzonderlijke talen; maar wel werpt zij een verklarend Hcht op de wording der s ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 47
41dat nu eenmaal een feit is, aangenomen. Men doet geen moeite om zichzelven en anderen duidelijk te maken, dat een Romein ook in zijn woordschikking toch een mensch was van gelijke beweging als wij. En toch, langs psychologischgrammatischen weg is het niet zoo moeilijk, tot een inzicht te ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 48
42gepaard gaande woordschikking meer gebonden heeft gemaakt. De niet zoo van de schrijftaal afhankelijke, meer op het gehoor lettende en minder intellectualistische poëzie, heeft eene vrijere, meer psychologische woordschikking, al is zij door rhythmus en rijm op andere wijze gebonden. De ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 49
43 algemeen moet zijn, ontwikkelt zich dan organisch in zijne deelen of leden. Het gebed als aanspraak eischt, dat eerst de aangesprokene genoemd wordt, daarna de wenschen, de beden, van den bidder worden uitgesproken; eerst ten opzichte van hem, tot wien hij bidt, dan ten opzichte van zichzelven ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 50
44IS. De psychologische en logische ontwikkeling der „Gesammtvorstellung" eischen dat hier de zaak, de levensnooddruft, zonder welke het bestaan van den mensch zelf onmogelijk is, op den voorgrond trede, niet de handeling van het geven. In de beide volgende beden daarentegen is weder de vo ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 51
45schrijvers meer gebruik gemaakt van accentteekens en cursiveering; de beste weg echter zal wel steeds blijken, de weg der psychologische middelen, in verband met het historisch geworden karakter der taal. Op den oorsprong van het woord heeft de exegeet te letten, op den oorsprong uit de ...

Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 52
46 apperceptie, gedachten en voorstellingen vindt, waarvan hij niet zeggen kan óf ze, of ze althans zóó, als hij ze nu verstaat, bij het schrijven hem bewust waren. Het kan gebeuren dat een schrijver, toen hij schreef, gedachten slechts vaag geanalyseerd, voorstellingen niet duidelijk begrensd he ...