Beginsel en norm in de literatuur - pagina 11
7 grond hebben in den menschelijken geest zelf, een beginsel waar het uit opkomt — maar dan ook een innerlijke norm, waarnaar het zich vormt, waardoor het in zijn verloop beheerscht wordt. Over het beginsel en. de norm in de literatuur wensch ik thans tot U te spreken. Eer ik tot mijn onderwerp-z ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 12
8Hooger staan uit het oogpunt der kunst dialogen, zooals en PLATO alleen, ze schreef. Hier geeft de phantasie den' dramatischen vorm, de karakteristiek der personen en de mythen; hier is de kunst der taal in al haren rijkdom uitgestald. Maar toch is de kunst dienstbaar, zij is hulpmiddel v ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 13
9 vatting was toen reeds niet nieuw; we vinden haar ook bij ARISTOTELES' leermeester, bij P L A T O , die haar echter niet als zijne eigene, maar als eene algemeen geldende vermeldt. 9) Den oorsprong dezer meening kunnen wij niet nagaan, maar mij komt het voor, dat zij den eenen of anderen sophis ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 14
10 in waarheid den dichter karakteriseeren, zeggen ons toch niet wat het overal gelijke en blijvende, wat het beginsel is, waaruit de poëzie in het bijzonder en de literatuur in 't algemeen opkomen. Dat beginsel ligt niet in de ziel van den dichter alleen, ligt ook niet in de inspiratie op zich z ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 15
11 macht om gedachten, ideeën, als het ware buiten zich een aanzijn te geven, zóó uit te drukken dat zij aanschouwd worden. En eindelijk, zooals God door het eeuwige Woord het afschijnsel geeft Zijner heerlijkheid en het uitgedrukte beeld zijner zelfstandigheid, zoo heeft Hij den mensch gegeven d ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 16
12 bracht. T w e e onderscheidene handelingen liggen in deze ééne opgesloten: in de eerste plaats een volkomen zien van het ideëele in het reëele, een waarnemen van het wezen in de uiterlijke verschijning, en ten tweede een uitbrengen van klanken als volkomene zinnelijke uitdrukking van het door ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 17
13 wetenschap en kunst. Zij sluiten elkander geenszins uit; het is mogelijk dat beide in éénen mensch gevonden worden; ik noem slechts een LESSING en een BILDERDIJK. De gave van den man van wetenschap en wijsbegeerte, den denker, is de gewoon-menschelijke gave van het denken, maar in bijzondere m ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 18
14 mate aan den dichter; hij ziet boven de dingen en in de dingen de idee in hare schoonheid. Het verstand vraagt naar begrippen, de geestelijke aanschouwing naar ideeën. De wetenschappelijke onderzoeker en denker tracht een zuiver en klaar begrip te verkrijgen van het voorwerp van zijn onderzoek ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 19
15 met den wijsgeer, slechts de afzonderlijke dingen aanschouwt en daarom, zonder inspiratie, niet hooger opklimt dan tot eene meening, de waarheid der wetenschap niet bereikt; terwijl hij, geïnspireerd, wel hooger opklimt en het wezen der dingen doorziet, maar niet met bewustzijn, daar hij dan i ...
Beginsel en norm in de literatuur - pagina 20
16 het als vrije natie kon optreden, met teedere zorg heeft geleid, opdat het zou leeren zelfstandig te handelen, kan hij uit de zichtbare wereld meer dan één beeld nemen: dat van eene moeder, die haar kind aan de hand leert gaan, of van den vader, die zijn zoon door voorbeeld en aanmoediging ond ...