Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 19
18I en de natuur en den mensch als de scheppers der geschiedeniste poneeren, is niet een "objective Darstellung", of een .,un· I parteiisché Auffassung", maar legt getuigenis van een zeer I partijdige en subjectieve opvatting der geschiedenis af. - De tegenstelling van subjectief en ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 18
17!ersten eisch der wetenschap stelt, dat de historicus "ohne W eltmschauung" de geschiedenis bestudeeren ~ blijkt aldus zelf lan een zeer bepaalde Weltans~uung te zijn uitgegaan, nl. 'an de leer der evolutie. Ware deze Weltanschauung langs !mpirischen weg gevonden en vrucht van wetenschap ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 17
16- -van los naast elkaar staande feiten, dan moet ook voor ( historie een eigen princiep worden gevonden, waardoor de; feiten worden verklaard. Dat prÎnciep meent deze empiriscl school te hebben gevonden in de "on~keling", juister nc in de "Kausalverknüpfung" 44) tusschen deze feit ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 16
15-malle beoordeeling der feiten te onthouden; de objective arstellung is eis eh ; elke beoordeeling zou geschieden naar at de historicus zelf voor zedelijk goed of kwaad hield, en --~ !t subjectieve element weer in de historie terugbrengen. Op storisch gebied mogen daarom alleen re ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 15
été Dieu. Mais il vint trop tard, ra place était occupée." 34) ~ de reactie, die tegenover dit wegcijferen van de beteekenis van het individu is gekomen in Engeland door CARI.YLE zijn verheerlijking van den heros, in Duitschland eenerzijds _ door de ethische school van J. G. DROYSEN, 35) andererz ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 14
13Haar uitgangspunt is dus materialistisch; zij heft de grenslijn op tusschen het anorganische en het organische, het stoffelijke en het geestelijke. De historie wordt qij haar een - "chemische' physikalischet- Proces". Om deze wetten te vinden, moet ze dán ook wel beginnen met al het indi ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 13
12worden door de Idee der Humanität, die steeds tot rijker ontplooiing in de geschiedenis der menschheid komt, en waarin het einddoel der historie is gegeven. 25) De tegenstelling tusschen de natuur en de idee, tusschen het causaliteits en het teleologisch princiep, tusschen materialisme e ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 12
11 voor de organische eenheid in de historie geen oog hebben. AUGUSTlNUS was de eerste, het is zijne ons terfelijke verdienste, 21) die gepoogd heeft, in zijn de CiVttate Dei heel den loop der historie saam te vatten, en als de uitvoering van den Goddelijken raad te verklaren. Hij is daarmede de ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 11
10beginsel, dat van de Schrift als norm a uitgaat, op de beoefening der historie heeft. Ee~zijds door tegenover het scepticisme het volle recht der traditie te handhaven. De Evangelist Lucas noemt de geschiedenis "een verhaal van de dingen, die onder ons volkomene zekerhet"d hebben, omdat ...
Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 10
9, deze critiek met onfeilbare zekerheid het falsum van het vc;!:um in de traditie scheiden kon en AD. RHOMBERG 8) stelde reeds de axiomata, waarvan de critiek slechts had uit te gaan, om ook de wetenschap der historie tot een exacte wetenschap te verheffen. Wie het mengsel der traditie na ...