Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 12
4komen spijtig en spottend op tegen het eene groote voorbehoud, dat de Regeering ten laatste in de regeling aanbracht^; de ver* eenvoudigersorganisatie wil niet rusten, vóór die doode vlieg uit de zalf weggedaan is *, waarvan trouwens de verdwijning door den Minister zelf al dadelijk is vo ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 33
25meest in het HoUandsch voordoen."" Maar wie beweert, dat een onderscheid tusschen mannelijk en vrouwelijk in het HoUandsch en in het algemeen beschaafde Noordnederlandsch niet bestaat, zegt een aperte onjuistheid. Het zou zoo voor een nieuwe, alge* meene regeling de groote moeilijkheid z ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 13
5eigenlijke taal, al valt de grenslijn nog niet zoo gemakkelijk te trekken, voor wie de taal in nationalen en historischen samen* hang en in grammatische onderscheidenheid beschouwen wil. Stellig kan de scftskwestie gedeeltelijk onder taal vallen (bijwoord tegenover bijvoeglijk naamwoord), ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 25
17 hetgeen wij op het gebied van de taal zelve, zonder verwikkeling met spelling — hoezeer voor een belangrijk deel daaraan tot nog toe immer handig vastgekoppeld —, ons thans reeds door zulk overleg, gebod en dwang opgelegd zien, direct en bij onvermijde* lijk gevolg, en nog licht verder opgeleg ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 14
6 niet onder invloed van dialect of associaties, aan bepaalde vor? men en vormverschillen, die sommige vakmenschen mogelijk van weinig of geen belang meer achten, maar die zij toch hebben na te speuren en in aanmerking te nemen bij plannen tot spelling» verandering. Zoo hebben de KoUewijnianen (z ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 34
26 gezwegen. Ook hier heeft de school van KoUewijn grondig tegen den welstand der taal ingewerkt; vele vereenvoudigers hebben er behoefte aan te schrijven: in de regel, op de duur, aan de dag, enzoovoort. Wij hebben al gezien, hoe het godsdienstige deel er* van streng geconfronteerd werd met de a ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 26
18bijna volledig vervoegd), vindt men het woordje nergens; het wordt niet eens dood verklaard, het wordt dood gezwegen. In de spraakkunst van „Dr. Holtvast" (dat is ook weer KoUewijn), die een ongeëvenaarden opgang heeft gehad bij het middelbaar onder* wijs" (waarom is niet onduidelijk), w ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 15
7 thans al verkregen schijnen te hebben, zal oneindig veel grooter afstand brengen tusschen het gedrukte woord van morgen en dat van gisteren, dan De Vries en Te Winkel gescheiden houdt van Siegenbeek. Men verdoezelt dat nu stellig met opzet bij de hon* derd maal herhaalde (of nageprate) vergelij ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 16
8(in spelling der 19e eeuw meest), en het „psalmboek", zullen voor de eenvoudigen van geest moeilijker te verstaan en minder ver* trouwd worden. Zullen op den duur Bijbel en kerkboek ook al vervangen worden door herdrukken, die zich aan de loutere spe//mgsnieuwigheden zooveel mogelijk hebb ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 35
27En waarom nu dit alles? Wie hadden toch zulk een behoefte aan al die zoogenaamde vereenvoudiging? De dichters en letter* kundige schrijvers niet; de politieke redenaars niet, de predikant ten niet, de ambtenaren niet; geen wetenschap, kerk, techniek of handel. Noch kranten, noch kantoren ...