De wetenschap van den Logos - pagina 56
Rede bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit
SP
die als rechtstreeks'che inwerking van den Heiligen Geest op:'s menschen denken te voorschijn had moeten treden, en die enipirisch bestaande talen, die thans de natiën verdeden" i) Het oorspronkelijke verband tusschen de-gedachte en het woord is voor ons veelszins verloren gegaan, ofschoon het bewustzijn nog leeft in óns natuurlijk denken, dat het alzoo behoorde te zijn, dat de naam moest" uitspreken het wezen; deze gedachte' komt zoo dikwijls in alle tijden en bij de meest verschillende volken voor, dat zij eene algeineen menschelijke móet genoemd worden. 2) Reeds dit verschijnsel alleen postuleert de oorspronkelijke eenheid van: de taal en een wezenlijk verband tusschen denken en spreken. ' En, bestaat nu ook feitelijk die eenheid en dat rechtstrefeksche verband niet meer, toch gaan we ook in dezen het veiligst, zoo wij deze, nu ideale, eenheid als uitgangspunt vasthouden en de afwijkingen door het tusschenbeide treden van bijkomstige omstandigheden, die we alle als,gevolgen der zonde kunnen besch,ouwen, trachten te verklaren.
•f.fy'\i'::-;
-y^h :;:?.:'• i:^J'
••'' ?ïö';'o&ri
Maar is ons verstand ook verduisterd, het is toch verstand gebleven, en is de taal. yerniinkt en eene onzuivere afspiegeling van de gedachte, toch blijft zij. taal en beide samen onze.logos; hij is niet omgeslagen in zijn tegendeel. Daarom is. de grammatica als wetenschap mogelijk, al komt ze niet tot haar ideaal, het beschrijven van taalwetten, zonder uitzonderingen.
Maar ,we zullen ons wel
wachten de wartaal van krankzinnigen voor ,^grammatisch onbe rispelijke zinnen" te verklaren, zooals onlangs Dr. Land deed. 3) Evenzoo brengt onze beschpuwing van den logos wijziging in den grondslag der hermeneutiek. Terwijl we, wat ons wezen als mensch betreft „één en lotgemeen" zijn, erkennen we dat de gaven verschillen niet alleen, maar dat ook de bijzondere werkingen van den Logos op de individuen onderscheiden is. Deze eenheid maakt het verstaan 1) Dr. A. Kuyper, Het werk van den Heiligen Geest. 1, pag. 185. , 2) Zie daarover; Wie denkt das Volk über die Sprache? van Dr. Friedrich PoUe. Leipzig 1889, pag. 99 en vlg. 3) inleiding tol de wijsbegeerte, pag. 460.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1891
Rectorale redes | 70 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1891
Rectorale redes | 70 Pagina's