De wetenschap van den Logos - pagina 12

6 licht te werpen op het veld, dat ons omringt, en orde en eenheid te brengen voor het oog van den waarnemer, die zonder dat hcht slechts eene wilde, ongeordende massa, een chaos kan bespeuren. ,En buitendien de toepassing van beginselen leidt tot het stellen van vragen en het stellen van vragen is het eerste begin der wetenschap i).

Zonder beginselen, algemeene grondwaarheden, is

,,

wetenschap onmogelijk; wat echter niet uitsluit, dat nader onder-

!

zoek de waarheid der beginselen, waar men van uitging, weerlegt. ^

Doch ik wil mij hier niet begeven tot een onderzoek, welke de

|

weg zij, waarlangs wij tot kennis komen; 't is er mij nu slechts

T

om te doen u te herinneren, dat in het algemeen het belijden

'

van beginselen als uitgangspunt, richtsnoer en doel van onderzoek

{

niet strijdt met den aard der wetenschap, maar veeleer door dezen gevorderd wordt. Waar belijd,

ik dus van ganscher harte de gereformeerde beginselen die

de

grondslag

Universiteit gegeven,

zijn

van

het

onderwijs, aan deze

en er naar streef die beginselen bij mijn

onderzoek, zoowel als bij mijn lessen, voortdurend toe te passen, I-

wil ik daarom echter niet geacht worden de strekking dezer beginselen tot in bijzonderheden, voor de encyclopaedie en de afzonderlijke disciphnae, reeds te hebben nagegaan; nog minder door deze beginselen geleid reeds nieuwe resultaten te hebben verkregen. Doch ook in dezen zin mag ik het woord des Apostels gebruiken: „niet dat ik het aireede gekregen heb of aireede volmaakt ben, maar ik jaag er naar of ik het ook grijpen mocht" 2).

I

Intusschen wil ik heden trachten, naar de mate van mijn tot dusverre

verkregen inzicht, U in groote trekken en lijnen te

1) Dit is ook de bedoeling van Plato's bekende woord: ^idXa yaq ipi,Xo(s6qrov TovTo xb Ttd&oc; tb &av^di^fi,v

ov yttQ dl?.?j ^&XV <f>i'^oooqiiaq TJ avT-rj. Theaet.

155. dEen détail, eene bijzondere waarneming, schijnt te strijden met een beginsel van ons denken en beschouwen, wekt dus verwondering en nader onderzoek, totdat het met het beginsel in overeenstemming is gebracht of ook het beginsel gewijzigd is. 2) Philip. 3 : 13.

1

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen