Evolutie of revelatie - pagina 96

94 nezing geschonken; Ili-sami'a: mijn God heeft mij gehoord; Ili-scharraha; mijn God het gedijen" (cf. WEBEE, I.e. p. 20). Hieruit blijkt, dat zulke namen, die met de theophore namen in Israel een merkwaardige overeenkomst hebben, van de oudste Semieten moeten afkomstig zijn en bewaard zyn gebleven ook nadat het polytheïsme bij de latere Semieten was binnengedrongen. Natuurlijk mag hieruit niet worden afgeleid, dat nog in Hammurabi's tyd in Babel een „ethisch monotheïsme" gevonden werd; Delitzsch zelf merkt op, dat deze namen voorkomen bij een Semitischen stam, die reeds langen tijd vóórdat Hammurabi regeerde, inlBabel binnentrok; zoodra zij daar kwamen, „ging die Eeligion der in Babylonien zugewanderten Semiten dort rasch unter in dem seit Jahrhunderten daselbst eingebürgerten Polytheismus der alteren und altesten Landsbewohner" (p. 47); in Hammurabi's tyd zijn deze Semiten dus reeds polytheïsten geweest. — Natuurlek zijn deze theophore namen een struikelblok voor de reUgionsgeschichthche school, die het monotheïsme eerst als den hoogsten trap van Israel's religieuze ontwikkeling zich voorstellen kan en daarom van een Urmonotheïsmus bij de Semitische volkeren niets weten wil, GuNKEL, I.e. p. 29, GiESEBRECHT, l.c. p. 41 Vatten deze namen daarom in henotheïstischen zin op; KÖNIG, Bahel und Bïbel p. 39 als aanduiding van een SrioQ ayvu^a-Tog, die naast de bekende goden te Babel aanbeden werd; ook de Eoomschen gaan met deze opvatting mee; Qrimme, l.c. p. 11 vat Ilu op als eigen naam van een bepaalden god, die te Babel vereerd werd; KEIL, l.c. p. 22 neigt naar het henotheïsme: HOMMEL, die aanvankelijk in zijn Die Altisraelitische Ueberlieferung und die Keüinschriften, p. 117 aan de Zuid-Arabieren en den Semitischen stam van Hammurabi een religie toeschreef „die kurz gesagt im wesentlichen eine monotheistische Avar", is later in zijn: Der Gestirndimst der Alten Araber und die altisraelitischen ueberlieferung, Munchen, 1901, hierop in zooverre teruggekomen, dat hü nu als de oudste religie der Semiten aanneemt een henotheïstische vereering van de maangodheid, die ook door Abraham en zijn familie zou aanbeden zijn. Tegen al deze opvattingen blijft echter de naam Ilu-ma-ilu; „God (met nadruk gezegd) is God" getuigen. Hier kan het eerste ilu niet als nomen appellativum maar alleen als nomen proprium bedoeld zi^, gelijk Delitzsch terecht opmerkt. 115) Reeds Prof. Sayce en Hommel Jiadden in The Expository Time 1898 en 1899 er op gewezen, dat op kleitafeltjes uit Hammurabi's tijd personen voorkwamen, die de namen droegen la-a'-ve-ilu, laOve-ilu en la-ü-um-ilu, die door Delitzsch worden vertaald als Jahve is God (Eerste voordracht, p. 47, 76—79). Niet alleen echter door theologen als KITTBL, l.c. p. 34 (die echter in de tweede editie de mogelijkheid dezer lezing toegaf) KÖNIG. Bibel und Babel, p. 44 —53), e. a. maar ook door Assyriologen als HILPEEOHT. 1. c. p. 74, BEZOLD, Die babylonisch-assyrischen Keilinschriften, p. 31, GEIMME, 1. c. p. 25 en V.V.^BAETH^ 1. c, p, 16

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen