Het Calvinistisch karakter van den heidelbergschen Catechismus

't Is een eigenaardigheid van onze eeuw, bewijzen te vinden voor het bestaan van moderne gedachten in de eeuw der Hervorming. De leerlingen van Ritschl hebben nu eerst den echten Luther ontdekt, en deze heeft, hoe wonderlijk dit ook klinken moge, hunne leer reeds gehad. Heppe van Marbury vond in het door hem beschreven Melanchtonisme de moderne, «geloovige" Theologie van het j> ethisch" begrip der bekeering of van de samenwerking des menschen tot zijne bekeering. Melanchton wierd hem de genius van het ware Protestantisme, waarvoor zelfs'Luther terugweek, en die slechts door het fanatisme

der valsche Lutheranen bestreden werd, die zich weer op den ouden, door Melanchton toch verbeterden en verder ontwikkelden Luther beroepen. Wel is waar is het tot nu toe nog niet zeker, of Melanchton de samenwerking des menschen zóó geleerd heeft, dat hij vóór de bekeering door eigen kracht die medewerking betoont, of in de bekeering eerst van God daartoe opgewekt en versterkt wordt. De Brunswijkers hebben in hunne belijdenis van 1570 gezegd: „Philippus heeft, onzes erachtens, dit willen zeggen, dat de ouden, als zij van den vrijen wil spreken, niet gemeend hebben, zooals de ScholastJci dit daarna uitgedrukt hebben, als zou de mensch van zichzelven en uit zichzelven de facultatem applicandi scad gratiam (de geschiktheid om zich aan de genade over te geven) hebben, maar dat, als de Heilige Geest door zj'n Woord begint te werken, hij dan daardoor den wil zulk eene geschiktheid, die hij tevoren niet gehad heeft, inplant. Melanchton heeft zich in 1559 in zijne «Confessie" tegen de Beierschen eindelijk in dien geest over de bekeering uitgelaten, dat zij een gave Gods is en dat hij, die op de stem van het Evangelie opstaat, waarlijk door den Heiligen Geest gedreven wordt, die in ons den troost begint, en dat aanroepen bewerkt, waardoor men gedurig bidden moet: «Bekeer mij, o God, en ik zal bekeerd zijn; ik geloove, kom mijn ongeloovigheid te hulp."

DE GAAY FORTMAN.

ons eten en drinken en vroolijk zijn, want morgen sterven wij." Het spreekt wel vanzelf, dat de meeste brouwers, likeurstokers, distilleerders en dronkaards tot den bond behooren, terwijl niet weinige socialisten en anarchisten zich bij hen hebben gevoegd.

De kerken, die er van droomden dat het duizendjarig rijk waarin Christus over Amerika volkomen zou heerschen, reeds aan het komen was, zijn zeer onzacht wakker geschud. Dat ontzettende Satanische invloeden onder het Amerikaansche volk werken is nu voor ieder openbaar geworden.

De Presbyteriaansche synode van Pennsylvanië heeft omtrent deze zaak de volgende resolutiën aangenomen: i". In den bond voor persoonlijke vrijheid zien wij een nieuwe poging om ons stelselmatig den dag des Heeren te ontnemen en de drankhuizen te doen bloeien. 2°. Het kennelijk doel en de tergende geest van zijn organisatie behoort het Cluristenvolk en alle goede burgers te ontrusten, opdat men alle pogingen in het werk stelle om de verwoestende beginselen van den bond te bestrijden. 3°. Het volk, dat onder onze hoede staat, vermanen wij zijn invloed te gebruiken om het recht te doen zegevieren en ons erfdeel, bestaande in burgerlijke en godsdienstige vrijheid, te verdedigen.

WiNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen