Gereformeerde Apologetiek - pagina 22

24 kan. Niet alleen, dat de apologetiek als afzonderlijk vak van theologische studie onverzorgd bleef, maar ook de apologie als geloofsverdediging werd wetenschappelijk slechts in zeer beperkte mate gevoerd. En naar mijn overtuiging is dat een fout geweest, welke zich in de historie onzer theologie en kerk ernstig heeft gewroken. Zeker, men mag niet voorbij zien, hoe onze vaderen in hun dogmatischen arbeid de belijdenis tegenover Roomschen en anderen hebben verdedigd, hoe dogmatici als V O E T I U S verhandelingen hebben geschreven over Jodendom, Heidendom, Mohammedanisme en Atheïsme, hoe van hun zijde Cartesianisme en Spinozisme werden bestreden, hoe door W E R N L E de inleiding op Calvijns institutie als een apologetisch meesterstuk wordt geprezen. ) Maar zij gingen daarbij niet naar een vaste methode te werk en lieten de gevaarlijkste geestesrichting zoo goed als ongemoeid. 68

Die geestesrichting was het Humanisme. In zijn oorsprong stond het te ver van de christelijke religie af, dan dat het direkt gevaar kon opleveren. Het werd door den Groninger Hoogleeraar LINDEBOOM omschreven, als „de geestesbeweging, die, naar aanleiding en uitgaande van de studie der klassieke talen, tevens den geest der klassieke oudheid, den geest van ware beschaving, levensharmonie, van wetenschappelijke en kunstzinnige levensvoering, van algemeene, niet autoritair door kerk en dogma gebonden menschelijkheid, wilde doen herleven." ) Of duidelijker uitgedrukt: het werd in paganisme ontvangen en geboren. Het stelde tegenover de belijdenis der kerk: ik geloof in God den Vader, den Almachtige, zijn: ik geloof in den mensch, in zijn betrekkelijke goedheid en gaafheid, in zijn steeds voortgaande ontwikkeling, in de volledige ontplooiing van zijn voortreffelijke eigenschappen, in de verwerkelijking van zijn idealen. Het varieerde den tekst: het leven is mij Christus, aldus: het leven is mij der menschheid en der menschelijkheid. Het keerde zich van het Jenseits af, om des te intenser in het Diesseits in te leven. Het predikte tegenover de theonomie de anthroponomie of zoo gij wilt: de autonomie van den mensch. Doch was het eerst godsdienstloos geaard, onder den druk van de machtige reformatorische beweging werd het godsdienstig. Maar toen werd de verleiding, welke ervan uitging te krachtiger. Zoodra was de reformatie niet geboren of het humanisme trad haar in veel opzichten welwillend te gemoef. 64

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen