Mozaïsch en Romeinsch recht : eene vergelijkende rechtsstudie - pagina 85

77

hing voorts saam met het niet-toelaten van onmiddellijke vertegenwoordiging door vrijen. Aan de middellijke vertegenwoordiging kleven steeds gevaren, en zoo werd de slaaf, die wel aanstonds voor zijn' heer verkreeg, een des te kostelijker element voor het verkeer. De slavernij, en zoo het Romeinsche recht,' heeft het proletariaat bevorderd. De onnatuurlijke verhouding, waarin de slaaf op het economisch leven invloed oefende, kon niet nalaten zich te wreken. Gelijk het ook in onze moderne toestanden steeds duidelijker openbaar wordt, zoolang door het ontbreken van wettelijke bepalingen de nijverheid onbelemmerd de goedkoopste ,,arbeidskracht" kan opzuigen, en door vrouwen en kinderen de plaats bezetten doet, die toekomt aan den man. Hier zijn wettelijke voorschriften noodig, om het te zeer verzetten van de natuurlijke verhouding tegen te gaan. Ach! dat soms de wet zelve als met opzet die verhouding verstoort. Zucht naar verheffing van stand woont in elks hart. Doch door beperkt fortuin het de Heere een slagboom vallen, welke dien drang binnen grenzen houdt. Een nog wijzer Overheid neemt echter, door eene opleiding aan te bieden verre beneden de waarde of ook zonder prijs, die slagboomen weg, terwijl ingenomenheid met hare schoone theorie haar belet te zien, dat zij in hare kortzichtigheid anders niet doet dan steeds grooter verwarring in het maatschappelijk organisme aanrichten; congestie in het eene deel des hchaams, en bloedeloosheid in het andere; alsof het leven van een volk gezond kon blijven, zoo voor het verrichten der lagere function geen ander voedsel dan tweemaal afgeroomde melk gegeven wordt. Zoo hoopte zich dan reeds vroegtijdig te Rome aan den eenen kant alle rijkdom op, en breidde zich daarnaast een gestadig toenemend proletariaat uit, wat bovendien bevorderd werd door de aantrekkingskracht, die Rome oefende door spelen en feesten als anderszins, waarmee zoo de Staat als de rijke het overig deel des volks zocht in bedwang te houden >). Weldadigheid, 1) Het socialisme onzer dagen poogt telkens alle barmhartigheid in verdenking te brengen door aan haar hetzelfde motief ten grondslag te leggen. Tot groöte ergernis van het humanisme. Als ware het niet zelf hierin voorgegaan. Een gemeenteraad,, die het geld der burgerij gebruikt om avond aan avond gelegenheid te bieden, dat, onder misbruik van Gods Naam, het belijdend deel des volks als

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen