GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie - pagina 42

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie - pagina 42

Rede, bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

38

und voUgültigerer Beweis für die Abstammungslehre" te leveren ware; Dat „wir, wenn ihre Beweiskraft nicht genügt, überhaupt auf eine vernunftgemasse Beantwortung der Frage aller Fragen verzichten mussen" i); Dat „kein Naturforscher zweifelt, dass die Ursachen hier überall rein mechanisch in der Natur der organischen Materie selbst begründet sind" 2); Dat, waar zelfs mannen als Carl Vogt en Johannes Ranke principieel van hen verschillen, dit alleen te wijten is aan hun verouderd standpunt, aan het beperkte terrein van hun studiën, aan hun „Mangel gesunder Logik", en aan hun gebrekkige philosophische ontwikkeling 3); en Dat wie op religieuze gronden tegen hen optreedt, zelfs op het aanhooren van zijn bedenkingen elk recht verbeurd heeft, daar toch alle „blinder Offenbarungsglauben und Confession, von Aberglauben nicht verschieden ist" 4); — daar staan we niet meer voor een theorie, noch voor een hypothese, maar voor een wezenlijk ^MO\\A\^-dogma. Een dogma dat ik daarom als fseudo-^o^m2. brandmerkte, omdat de autoriteit die het dogma stellen kan, op wetenschappelijk erf ten eenenmale ontbreekt.

De juistheid hiervan zal te meer in het oog springen, waar ik nu ten slotte overga tot de critiek die de Evolutie-leer van geestelijk standptmt treffen moet. Er is in den kosmos een scala van verschijnselen^ wier laagste trede ge vindt in het van zelf geschoten kristal, en waarvan de hoogste sport rust in het kruis van Golgotha. Voor het vinden van het Monisme is alszoo de dubbele gang onmisbaar, eerst dat men langs deze scala van beneden naar boven opklimme, en daarna dat men langs deze kosmische scala van boven naar beneden afdale ; en^^^^eerst bijaldien het resultaat van dat op- en nederdalen overeenstemt, doortintelt heilige monistische vreugde ons hart. Wat is de kosmos? Praecipitaat van den geest, of sublimaat van de stoffelijke atomen? Moet alle hooger georganiseerd leven naar de sferen van het lager anorganisch leven worden i) o. 1. II 801.

2) o. 1. I 190.

3) o. 1. II 783.

4) o. 1. II p. 767.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's

Evolutie - pagina 42

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's