GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Schuld en straf - pagina 36

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Schuld en straf - pagina 36

Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

30

worden gebracht met den „Grundstock von konstant wirkenden Apperzeptionsmassen", dat wij als persoonlijkheid beschouwen, en die in het eene geval meer in het andere minder invloed op de daad heeft dan de „auszere Reize", zonder welke geene daad in het leven treedt i73). Het is in hoofdzaak weder de ook bij anderen gevondene voorstelling. Maar het aantoonen van de zedelijke verantwoordelijkheid voor dien „Grundstock" blijft achterwege; waarom er schuld is, als die „Grundstock" den geringsten, of ook zelfs den voornaamsten, invloed heeft, blijkt niet. Inderdaad verdedigt LIEPMANN alleen het niet gebonden zijn aan eene van buiten inwerkende macht. Maar als de persoonlijkheid toch slechts de resultante is van oorzaken langs de wet der causaHteit, dan heeft men ook hier — ik stem het Mr. SIMONS tqe — „een schijn van vrijheid, welke in waarheid met volkomen gebondenheid gelijk staat." 174) Zeer gemakkelijk maakt het zich MITTELSTADT, wiens determinisme intusschen, gelijk ik hierboven reeds opmerkte, weinig zuiver is. Wat het schuldbegrip aangaat, huldigt hij eenvoudig het meest absolute positivisme. Waarom pijnigt men zich toch met het schuldbegrip? De wet zegt immers, dat er schuld is. Het schuldbegrip wortelt alleen in het positieve recht 175). De onhoudbaarheid van dit positivisme stelde VON BURI in helder licht. De strafwet vindt begrippen, waaraan het niet in staat is iets te veranderen; kan niet zeggen, dat een causaal verband bestaat, hetwelk niet bestaat. Zoo ware ook de slechte wet de hoogste wetenschap i'6). Inderdaad, de pogingen, aangewend om trots het determinisme de fundamenteele begrippen van schuld of vergelding te handhaven, hebben veeleer juist de onmogelijkheid daarvan in het Hcht gesteld. , ,M^^^ , ^ Men wil van schuld niet weten. Vu'''^ ^^^ /(3W^5 anderen weg wordt getracht het schuldbegrip uit ' het strafrecht weg te dringen, en wel door voor te stellen, alsof zij, die dit willen behouden, bedoelen in de straf zuiver kn alleen \j\ -^"^X ^AjjjJ- de subjectieve schuld uit te drukken. Dit aldus zuiver afwegen nu van de schuld, zoo wordt dan opgemerkt, is niet mogelijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's

Schuld en straf - pagina 36

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's