Het zedelijk karakter der Reformatie gehandhaafd tegenover Rome - pagina 51

41 maar de Verlosser en Vertrooster is van het door schuld verslagen hart; en dat nooit ons werk, maar alleen de gerechtigheid van Christus de grond van de hope onzer zaligheid is. "") Daardoor heeft Luther, het is terecht gezegd, „das Christenthum als Religion wieder entdeckt". ^") Want religie is persoonlijke gemeenschap met uw God te hebben en — Rome zelf moet het erkennen, waar ze in uw stervensstonde u bidden leert: nonmea merita, sed tua gratia Domine ^'^^) — voor uw God kunt ge nooit treden met uw gerechtigheid, maar past het: „wees mij, zondaar, genadig" alleen. Maar al blijft het de onvergankelijke verdienste van Luther, dat hij, om aan dit doodelijk gevaar van het moralisme in de religie te ontkomen, de spil van het leven van Gods kind weer recht heeft gezet in het geloof, toch kan kwalijk ontkend, dat hij, zij het dan ook uit reactie tegen Rome's werkheiligheid, het ethisch element in het Christendom niet genoeg tot zijn recht deed komen. Ik bedoel daarmede niet, dat Luther ooit de necessitas bonorum operum zou geloochend hebben; wie hem dat verwijt, kent Luther niet of lastert. Maar Luther vat deze necessitas toch veel meer op als een vanzelfsheid, zooals de boom van zelf goede vrucht voortbrengt, de bloem van zelf geurt en de zon van zelf schijnt, dan dat het heilige „Du solist" den mensch daartoe zou dringen. "^) „Eine energisch-positive, aufbauende und agressive Bethatigung des sittlichen Triebes fehlt". ^^^) Het Luthersche Christendom draagt daarom van huis uit, gelijk Troeltsch het uitdrukt ^'^^), een meer passief karakter; het leeft in gemeenschap met zijn God, het vervult getrouw zijn aardsch beroep, het draagt met geduld kruis en leed, maar het kent niet de heilige aandrift om deze wereld te veroveren, reformeerend op het volksleven in te werken, nieuwe vormen te zoeken, waar het oude wegviel. Zelfs de uitwendige gestalte der Kerk laat Luther aan de zorg der Overheid over, mits de rechte prediking van Gods Woord maar toegelaten wordt. Van een krachtige poging, om door hand-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen