GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evangelisatie en Drankbestrijding.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evangelisatie en Drankbestrijding.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het schij!nt moieilijJc over een thema als dit een leesbaar , aiitikel be schrijven. Ik verkeer althans zoo in de Igedachte, dat de meeste lezers achteï het opscihrifli van dit artikel de aanvulling maken: „een .anlifcel, dat oiofe overgeslagen mag worden". Ten opzichte van Öe DrankbesLrijdinig geldt zeker het woond van (den wijisgeer: „Wat het hart niet wil, komt het hoofd niet binnen". Toch neem ik den moed i'deae .regelen aan de geachije lezers van „De Reformaltie" .als leen blauw bloempje aan te bieden.

In „De Reformaitie" van 15' April j.l. droïng .Opmerker aan op het instellen van eene rubriek „Het Drankvraagistuk". Eene redaclioneele noot stelde wel niet de vervulling van dezen wensch in het uitzichtj maar profeteerde toeh dat de bazuin der reformatie ook in fdeaen toonaard geen onzeker geluid zou geven. De rubriek, waaronder eene systematische behandeling van dit probleem , thuisbehoort, is die , „Uit het Politieke en Sociale Leven". Het alpioholiB.me is een maatschappelijk vraagstuk. Het is bovendien door de wetgeving getrokken in de politiek© sfeer. Daarbij is het door de aaimeming van h©t" wetsontwerp op de Plaatselijke Keuze politiek urgent geworden. Echter heeft elk maatschappelijk vraagstuk ook ©ene zedelijk-godsdienstige zijde. Niet .altijd .springt die zijde emter zoo sterk in het otog als bij dat, waarover dit artikel handelt. Zóó silieilc, dat het eerder van deze zijde is belicht en , aan de onde geslieldj dan van maatschappelijk en politiek standpunt.

Wanneer het op mijn weg lag alles wat met die zedelijk-godsdien& tige zij.de in verband staat, voor u naar voren (je brengen, zou ik eene gansche reeks van onderwerpen moeten behandelen. Er zou te spreken zijn. , over een verband met de opvoeding, de armverzorging en het kerkelijk leven. Gelukkig voor mij en voor u is mijne taak meer begrensd en heb ik alleen aan te wijzen, hoe evangelisatie en drankbestrijding zich tot elkander verhouden. De schoenmaker zal zich bjj zijne leest houden, nochtans durft hij niet te garandeerein, , dat de schoen niemand knellen zal. Maar dat kan ook aan den voe't liggen!

Het misbruik van sterken drank is een van ide volkszonden, die op ontzettende wijze ingang heeft gevonden onder ons volk. Gelijk van z.elf spreekt, heeft de evangelist in de allereerste plaats daartegen te prediken. Hij heeft de Jona's taak: te prediken .tegen Niniveh. Als prediker beeft hij niet om zoo te spireken, een hoorn van overvloed om be keeren, opdat de menscihen schier over elkanider zouden buibel-en van idrift om die zoete waarheid maar aan te nemen. De zondeprediking gaat aan de genadepaiediking vooraf. Het mag aan de hoorders niet verzwegen worden, dat de toorn Gods en de eeuwige verdoernenis op' ben ligt, zoolang, zij zich niet bebeeren. Het gaat er bij de evangeilisatie altijd weer om den m.ensch a.chter de coulisse.n wqg Hie halen, om den - verscholen Adam te plaatsen in het licht der gerechtigheid Goids.

Nu onitbreekt het aan de bestrijding van de volkszonden in bet evangelisatiewoord over het algemeen niet. Dit ligt in den aard der zaak. Het eigenaardig gehoor van den evangelist, de smaak van zijn publiek voor forsche lijn en belle kleur, zal hem, als van zelf zijne toespraai doien stoffeeren met beelden uit de idrankslavemij. Tegen een - te veel

moet even sterk' igewaarschuwid woirden. aJis tegen ©en te wièini'g! Er schuilt releds in het algiemeen z een gevaaj in, ée verschillende vierschijnselen van onzien lijd sensationeel te behandelen. Zoo sterken indi'uk het maakt > öip 'é& a onontwikkelden, zoa - «"eeTzinwekkend zal het o< p Öen duur weTken op den crilischen hoarder. Éet waplen van de sensatie slaat builen, maar igeen wonden. Er is niet ©ene sensationeeile, maar eene zielkundige behandeling der tegenwoiordige verschijnselen en gebeurtenissen noodig.

Daarbij is 'zonden piredikinig nog geen zond e preldSking. Ten slotte is de zonde geen moorden noch stelen, geen drinken nooh hoereeren, , maar dat de menseben het zonder 'God willen stellen. Wie •de zonde niet teekent in haren samenhang met de zondien der m^ensohheid, in haar verband met de vorige geslachten len alzoo in haren oorsprong, zal nog achterblijven bij het ongeloof met zijne beschouwing over sociale zonden en erfelijlcheid. In dezen is alzao ook' het Woord Gods weer tevens höt meest m'enschelijke woord.

Dii neemt niet \veg, dat men door zonden prediking toit zond e prediking moet komien. Zijn uitgangspunt zal de evangelist dus bij voorkeur kiezen in de bestrijding van die zonden, die door de publieke opinie — in zekeren zin het publieke geweten ite noemiaii — wordien veroordeeld. Daarbij is er ook een verband itusscben volkszonden en ongeloof. Dit verband is natuurlijk indirect. De conclusie, die een mensch itrelcken moet uit zijn eigen levensgedrag, drijft hem Ier dikwijls toe de conclusies van het longeloof te aanvaarden. Niet ten onrechte heeft iemand , op den drank de dichtregels toegepast:

Recht, Sitte, Tüiffend, Glauljen und Gewassen Hat der T'yran aas deinen Brast gerissen. (Recht, , zeden, deligid, geloof, geweten Heeft de T'yran uit uwe borst g, esoheurd1)

En de lezer kent waarschijnlijk wel het bekende rijmpje:

De helsohe macht van d' Alcohol Maiakt kerken leeg en kerkers vol.

Reeds uit zelfverweer dus m«et 'de evangelisatie zich met de bestrijding van bet drankmisbruik in-Zaten. Met name look bij' de evangelisatielectuur is dit geschied. Zoo .komen bijv. onder de traktaten van bet iGeref. Traiktaatgenootscliap „Filippus" 25 soorten van traitaten voor, , iegien deze volkszonde gericht. Het traktaat „Is er nog hoop voor een dronlkaaiid ? " bieleefde 10 drukken, „Oude ©u Nieoiwie Slavernij'' bracht biet er tot '8 en „In de kroefg; " wietü 7 maai gédrafct. Dit laatste inzonderheid is zeer goed geiscjhreven. Het duidt ook de roeping der evangelisatie te|n deze aan^ als het zegt: „de kiroieg is leen slot (dies duivels, waafr mede hij oorlog, voert legen God len Zijn. Volk”.

Eene juisite omsohrijvkig van de taakf der evangelisatie ligt in de uitdrukking: Getuigen en Redden. Wie zich echter wel eens heeft ingelaten; met reddinigaairbeid onder idr.onkaaaids, , weet hoe moeilijk dit is. De gewone vorm' v^ de evangje^ lisatie is hiervoor onvoldoende. Eien huisbezoek' baat hier ziondeï meer niets. In 99 gevallen zal de dronkaard TJ met vochtige oogen toestemmen, dat gij gelijk hebt en in alle 100 gevallen z.al hij blijven drinken. Om een denkbeeld te ontvangen, hoe siterk de banden dezer zonde knellen, moet men b.v. eens lözien het dagboek van 'Vine Hall, die door de uitgave van zijn „De Zonldaarlsvriend" zoo veel zegjen heeft gesüciht. In dit pijnlijk-ieerlijke geschriJt blijkt hole zowaar & a lang de Wiorsteling van zijn geloof teglen d& ^iö zonde heeft geduurd.

Direcit zij vooropjgesteld, dat hier aain zit teen algemeene kamt. jGeen enkele boözemzonde wondt anders dan na hangen sitrijld en mienige nederlaag losgelaten. Bij zonden tegen de zeden — als dronkenschap en-iontuchit — wordt openbaar, wat bij andere zonidetn verborgiön blijft. .De band, waarmede ten plotte elke zonde den mensch giêbonden houdt, is de Jeugen. Niemand bedrinkt zich uit dorst T— al treedt bij voortgezet di'inkten ook eene lichamelijke prikkel op —• maar evenals elk kwaad verengt de zonde het bewustzijii, tot gansch de aandacht is geoonoetntreerd op het te ve'rwachlfcetoj lustgevoel, dat de bedwfelming brengen zal. Die leugen te ontmaskeren is hier gelijk van zelf spreekt de eerste taaü. .

Maar aan zonden van dezisn aard zit toch teiene bijzondere zijde, welke niet verwaarloosd mag worden. Eien drotókaard begaat in zijn drinken leene zonde, die hem schuldig stelt. Maar hij is ooik een slachtoffer van leetaie gemeenschaplszonde. Daar is hier een dubbele samenhang. Ten eerste hangt zijn zonde samen met zonden van het voorgeslacht: hij is veelal ierfelijk' belasit. En ten tweede is eir samenhang met de zonde der maatschappij, die bèt hem met (tare drihkgewo^onten (in sommige stroken kan nnen isptieken van z u i plgewoonlen), bijna lonmogelijk maakt 'niet te vallen. Er zijn op het platteland streken, waar m'en geein handeling verricht zonder glaasje, zelfs bij' het huisbezoek moet het slokje jde tong losmaken. En de stadi heeft ontelbare plaatsen valn verleiding, waar de zonde onopgemerkt kan worden bedreven.

De taak der reddende liefde is nu ziooveel van! deze macht der verleiding weg te nemen als mo­ gelijk is. Daartoe moet een slachtoffer der drankzucht in eenen kring worden opgenomen, die zijne schreden bewaakt, hem na iederen misstap weer op; de been helpt, met hem strijdt tegen zijne geiwoonten, met trouwe vriendenhanden hem schoort en nooit aan hem wanhoopt. In de hooldstad hebben wij daartoe o.a. de Chr. Orde van Drankbestrijders „Het Blauw© Kruis". Eene nog jonge en kleine vereeniging, die echter met veel z^gefe werkt. Zelf heb ik eenige gevallen ter behandeling aan hen overgedragen.

Als uiterste middel blijft over de onverbeterlijke drinkers een tijdlang in een asyl op' te nemen, > vaar getracht wordt hen te doen bereiken, wat in de maatschappij' voor hen onmogelijk bleek. Het ligt echter buiten mijn bestek dit spteciaal onderjdeel te behandelen. Het ligt trouwens op; de grens van het evangelisatiewerk. Eene persoonlijke herinnering wil jk echter inlasschen. Den vorigen zonrer bezichügde ik het asyl "voor drankzuchtigen „Eckhardlsheim" bij' Kracks (Wiee-tfalen). De directeur Pastor Dietrich leidde mij rond. Toen trof het mij, dat hij telkens' bij het begroeten van een verv pleegde, diep zijn hoe'd afnam. Gij gevoelt het doel: het zelfrespiec; t in zulk een ongelukkige aan te kweeken. Daarin ligt ook voor pns feen les. Juist de evangelisatie kan. hier • zoo z'egenrijk werken. Terwijl het ongeloof ten telottë niet anders kan zeggen dan, dat de natuur geen absolutie verleent voor gepleegde overtredingen, kan de evangelisit prediken, 'dat hoeren zelfs aan priesteris en schriftgeleerden kunnen voorgaan in heit Koninkrijk Gods.

Niet onbesproken kan blijven, hoe ten slotte het algemeen levensgedrag der christenen dezte'n arbeid der reiddende len getuigende liefde kan en moei ondersteunen. Zooals ik zeide is het drankvraagstuk een maatschappelijk vraagstuk en is de dronkaard ten deeie een slachtoffer van de zonden der samenleving. Elke poging, die tön doel beefl, het gevaar voor deze izonde weg te nemen, moet dus toegejuicht worden. Het besef hiervan kon in onze kringen sterker zijn. Het is heerlijk menschen te redden, het is heerlijker als er geen menschen te redden zijh. Toen Wüliam Booth zijn reddingsvVel-k aanving, verscheen in een der Engelsche bladden eene pakkende illustratie. Het stelde John Buil voor tusschen den gen'eraal en een dranfchandelaar. Booilh kr'eeg een bedrag met 'de wooirden: „Redt het verdronken üende doel". De handelaar kreeg het 10dubbele met de woorden: „Zorg, dat het 10e deel voltallig blijve".. De voornaamste taak der Evangelisatie ten deze is het redden van dronkaards. De voornaamste'taak! van de D'rankbestrijding is het oinzetten der maatschappelijkei gewoonten. Maar plicht en eisch is hierbij' wederkeerig© Siteun. En dan moet niet zonder wïével getuigd worlden, dat de christenen eepe' schoone gelegenheid om' vooraan te staan, jammerlijk hebben verzuimd!

Hooldzaktelijk kwam dit omdat men er geen oog voor had, dat d© alooholiscïie 'dranken inplaali van een natuurgenot leen besöhavingsveigif zijki geworden. Men verdedigde' ^ijin glaasje „op; zichzelf beschouwd". Wonderlijke naïevileit^ alsof er in de wereld iets op zichzelf voorkwam, alsof niet alles in elkander greep'!

Van Gerefoïmeerdei zijde is eens zelfs de geheelonÜhouding genoemjd „'eene oude 'kbtterij! in een nieuw 'kleed". Zulk |een© dwaasheid behoeft gelukkig nu niiet meer bestreden te woiiden. Hier past de opttner'k'ing, Idat tekstenkennis nog geen Schriftkennis is. En jk volsta „De Negerhut" te citeeren, als St. .Claie aan zijü rechtzinnige nicht de vraag voorlegt:

„Is dat godsdienst, dat minder billijk, mindeTj edelmjoedig, 'minder ïeohtvaardig, mindieir, meedoogend voor den mens.ch is, dan mijn eigen ongods'diensüg, aaiidischgezinid, verblitn4 gemioed? ”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 juni 1921

De Reformatie | 8 Pagina's

Evangelisatie en Drankbestrijding.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 juni 1921

De Reformatie | 8 Pagina's