EVEN PARKEEREN.

Bij ons in Noord-Holland.

Van DEN Noord^Hollander laat zich nalum-lijk niet spreken. Want Holland-op-zijn-smalst herbei-gt nog een rijkgeschakeerde bevolldng'. Daar is allereerst de bekende sclieiding tusschen Holland beneden en boven hel IJ, welke scheiding evenwel niet precies met onzen Irotschen U-stroom samenvalt. Noord-Holland beneden het IJ heil eenerzijds in zijn bevolking en in de stoffeering van het landschap naar het Stichtsche over, anderzijds is er een samenhang met de Zuid-Iiollandsche bevolking. De Noord'-Hollander^pur-sang bewoont de wijde polders tusschen Amsterdam en Den Helder, .ontworstelt 'aan de geestgronden een sober bestaan of leeft in de nijvere industaie-gebieden, die zich langs de breede Zaan vülstrekfcen. Bijna naaldscherp loopt de scheiding tusschen „de Zaan" en „de Wijk" en het onderscheid tusschen den jovialcn Zaankanter en den veel meer gesloten Wijker is zeer groot. Dat hangt natuurlijk samen met den arbeid die sinds eeuwen door de bewoners is vei-richt. Wie opgroeide bij het kloppen der.breeuwbaniers en het bonken der molensteenen krijgt een luidruchtige stem, hij moet „naar buiten" komen om zijn persoon zichtbaar en zijn stem verstaanbaar te maken. Zooals zijn handen gewend zijn de deelen met forscbe kracht aan te pakken en om te wentelen, zooals hij do balen met ©en ruk smijt op zijn harden nek, zoo is hij ook gewoion de zakcji aan Ie vallen en de menschen tegemoet te treden. lü-acht en verbeten taaiheid zijn hier in het oog loopende karaktertrekken. De boer slaat hem het dichtst na, hij is nocli de hecreboer uit andere provinciën, noch de keuterboer van hel arme land. Hij is de werker, die uren ver roeit tusschen de eüidelooze weiden om zijn veestapel te melken, die zijn kiel en zijn klompen zonder schaamte draagt. Men vertelt van Paul Kruger, dat hij eens met een onbewogeii gezicht naar een Engelschen diplomaat zat te luisteren. Deze, die hel niet zetten kon, dat Oom Paul zoo weinig do.or zijn vo.ornaamhcid werd geïmponeerd, droeg den tolk op aan den. president mede te deelen, dat hij Onderkoning van Indiö geweest was. Onverstoorbaai- repliceerde Oom Paul: Seg hom, ek is skaapherder '.eweest. Zooiets zou u in Noord^Holland ook kunnen gebeuren! Ik hoor den ras-echten Hollander al antwoorden: ik heb mest gekrojen! Eigenlijk zou hij het nog veel platter zeggen, want hij windt er geen doekjes om. Zijn platheid hangt samen met heel zijn levensinsteHing, hij moet niks van koude drukte hebben. Om den dood niet! zou de Noord- Hollander mij bijvallen met één van zijn meest bekende krachttermen. Heel anders is de Wijker, zijn arbeid Ugt meer in de stilte van de duinpa'mien, hij kweekt er zijn bollen en teelt er zijn aardappelen. Hij is een. meer „gedempte" Noord-Hollander, wat fletser, maar toch van denzelfden aai-d. Kom maar even boven Alkmaar en gij hoort weer precies hel sappige dialect, daar spreken de menschen weer van de boerenskoit, daar is hel goeje-avend niet van de lucht, ook al zijl gij maar een vreemdeling bij ons in Noord-Holland. De Noord-Hollander is géén heer, hij zou het voor nog zooveel niet willen zijn! Om den dood niet! valt hij mij Mj. Hij is een MAN, een hoeldge vent, brutaal en royaal tegelijk. Kom hem niet aan zijn vrijheid! want liij heeft zóó zijn klomp in zijn hand. Lastig volkje op de catechisatie, de schrik van menigen meester, ongemakkelijk volk voor den dominee die ze niet verstaat. Maar zonder stiekume streken, open eri rond, nooit blijven koppen over gedane zaken. „Dutte is hiermee of! zegt men in NoorduHolland en dan i s het af! Nuchterheid is wel een der meest kenmerkende eigenschappen bij ons in Noord- Holland. De zoon dezes lands moet niets hebben van aanstellerij of van iets dat er ook maar in de verte op lijkt. Hij geeft niet om mooi, hardgroen waren zijn huizen oudtijds van builen en hardblauw van binnen. Zulke kleuren verslaat hij ook op den preekstoel; den man die hem de wa, arheid üi zulke hai'de, duidelijke kleuren voorstelt, geeft hij gaarne zijn lof: miraokel mooi! Wet heb ik dieervan 'enole! zegt hij dan openhartig. Dan kan er ook wel een enkele, eerzame traan uit zijn oog springen en daar schaamt hij zich niet voor. Maar zo moeten hem „niet op de zenuwen werken", ant daar is hij niet van gediend. Vanzelf is daarmede verbonden een overheerschend praktische nstelling. Hij wil graag wat doen! Nou motte je iet zanikken! kan hij uitvaren en dan slaat hij aarne met de vuist op de tafel. Woorden als orsten, man, maar zoo vel niet! Je motte de anden uit de mouwen steken. Handen! dat is geuischt Noord-Hollandsch, de onversneden proindegenóot gebruikt als hij in het vuur geraakt en platter woord., dat ik nooit in een ander gewest eb hooren gebruiken. Aanpakken! is een woord it de N oord-H ollaridsche ziel gegrepen. Handen, ewend aan zware hamers, molenaars, gewend aan en strijd met den wind, zij houden van een kerk- -aclie, van een evangeUsatie, die in hel boeze-

roen er op uittrekt. Zondier twijfel is de Noord- Hollander niet aan de schaduwzijden van zijn aanleg ontkomen, hij is niet diep. Hij verlangt een woord „voor de practijk van het leven". Terecht heeft de heer Norel er onlangs in een zeer goed artikel in „De Standaard" op gewezen, dat deze provincie oen geheel eigen methode van evange- Jisatie vraagt. De man uit Noord-Holland wil niet geaaid worden, zoetelijkheid of lievigheid doet hem op zijn achterste beenen staan. Even weinig wil hij bemeesterd worden of overweldigd. Toch heef[ men hem vaak onrecht gedaan, omdat men hem aiiet begreep. Nergens stemt het bevel van den Heiland: Onderwijst de volken! meer met den eigenaard overeen dan bij ons in Nooird-Holland. Ko-m hem nicl met een flauw verhaaltje aan boord! daar is hij niet vaia thuis. Maar als je hem klaair en reëel, zonder „geleel-derigheid" waai-aan hij maling heeft, zegt, waarop het staat, dan zal hij antwoorden: Kaik, deer kon je wellens gelaik an hebben! Als ge den Noord-Hollander wilt vinden, zult ge hem moeten zoeken in zijn huiskamer, bij de kachel. Met zijn wijf en zijn kinders en zijn knecht om hem heen. Zoo'n Bijbellezing om de tafel, zulk een zondagsschool bij de kachel zal in goede aai'de vallen. Maar naar een samenkomst zal hij zich niet gemakkelijk laten meetronen. Ontroerende woorden over zijn armoede in geestelijk opzicht, over de duisternis, die op zijn do^rpien hangt, zullen langs zijn „kouwe kleeren" afglijden. Maar als ge op den man af hem zijn tekortkomingen onder de oogen brengt, zal hij toegankelijk blijken. Zeer concrete pi-ediking stelt hij op prijs, je motte koe en peerd noemen, zal hij zeggen. Geen fratsen! daar is hij niet van gediend. Hoe heeft Lindeboom den Hollandschen aard begrepen! Zijn nuchterheid, zijn pracLische instelling maakte hem hier den aangewezen man. Hij heeft de duizenden in beweging gebracht. Eigenlijk heeft Noord-Holland, menschelijk bezien, maai' twee mogelijkheden. Het zal modem wezen of het zal Gereformeerd zijn. Een Leven naar het Verbond kan de Hollander beter verstaan dan een juichtoon over het blijde evangelie, voor mystiek is hij in het geheel niet ge^schapen. Gelukkig wordt er in onze dagen veel gedaan in donker-Noord-Holland. Het komt er echter vooral op aan mannen te vinden, die den Noord-HoUandschen eigenaard ve^rstaan. Ik heb eens van een ambtenaars-eclitpaar gehooTd, dat ëen pelgrimstocht door een groO't deel van ons land heeft gemaakt. Zoo kwamen zij ook eenige jaren te wonen op een dorp in deze p'rovinciie. De vrouw des huizes voelde zich nog nooit van haar leven zoo weinig thuis als toen zij pas Noord- Hollandseho werd. Maar toen zij na een drietal jaren vertrekken moest, was het afscheid van dit dorp het eenigst afscheid, dat haar tranen kostte. Dit kan elk begrijpen, die dit ronde, trouwhartige volk hoeft leeren kennen en liefhebben. En hij bidt uit den grond van zijn hart: Uw koninkrijk kome! ook BIJ ONS IN NOORD-HOLLAND!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen