GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

DE MYTHE, EEN OORDEELSAPPARAAT.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

DE MYTHE, EEN OORDEELSAPPARAAT.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

En zijn doodelijke wonde werd genezen. Openb. 13 : 3.

Wij hebben in de laatste jaren veel hooren spreken van de mythe. Het z.g. derde rijk bediende zich van de „mythe"; zijn „wonderlijke" oorsprong — een opstanding van boven ruïnes uit, een herleving na Versailles — hielp den fabuleerenden rijkspropagandadienst op gang; de figuur van den heroïschen god, opgekomen uit de ruwe aarde van Braunau, daarna triumfator over den verworpen hoop van machtelooze leiders uit „den systeemtijd" werd zoo vanzelf in gouden glans gezet.

Die ééne droom is reeds beschaamd. Maar de gedachte is niet weg. Wat is in Rusland , , staatsburger nummer één" anders dan een mythische figuur? Een onlangs verschenen boek, waarin het proces' van een ter dood gebrachten Rus beschreven wordt, doet onn een blik slaan in eenzelfde zwoele sfeer van verheerlijking der mythische figuur: staatsburger nummer één is Stalin; en wie niet met hem gelijkgezind is, wie tegen hem gelasterd heeft, die moet tenslotte zelf wel inzien, dat hij geen recht meer heeft om te leven. Als met , , nummer één", in welke gestalte hij ook verschijnt, als Führer, of als Opperste Sovjet, het rijk van den Goddelijken Geest is aangebroken, die immers „in" het imiversum is, dan is een zonde tegen „nummer één" zoo iets als „lastering tegen den Heiligen Geest". Dit kwaad wordt niet vergeven....

Nu leert Paulus ons, dat de antichristelijke eeuw o.a. hierdoor wordt beheerscht, dat God dengenen, die de waarheid in ongerechtigheid ten onder houden, een kracht van dwaling zal zenden. „Zenden" staat er, niet maar „laten begaan". Doch „zenden". Wat de menschen willen, dat wordt straks hun thuis gebracht. Gods toelating is altijd actief. Het is toe-lating.

Binnen het kader van deze goddelijke werkzaamheid treedt ook „de mythe" op. De menschen willen ze; zelfs theologen, die zich Confessioneel hebben genoemd, of met een aan dezen verwanten naam, doen hun best, de schare den lof der mythe te leeren zeggen.

Zoo wordt het woord, hierboven afgedrukt, door het andere — dat van Paulus — transparant gemaakt. Het antichristelijke beest beloopt te voren een doodelijke wond; het schijnt den ondergang vervallen. , , Dokteren" baat niet meer; een „systeem-tijd" is belachelijk van armzaligheid. Maar die doodelijke wond wordt toch langs paradoxalen weg — zoo'n „weg" i s eigenlijk geen wèg! — genezen. Het rijk der zonde en der menschverheelijking s c h é é n verloren, en het is t o c h van zijn doodelijke kluisters bevrijd. Zie toe, zoo luidt nu de vermaning, dat gij dit pure wonder niet miskent, het is h e t bewijs van de goddelijkheid van den heros „nummer één"; hoofd der verbonden wereld straks. Wie hem niet te voet valt, die lastert in de derde periode, de laatste; die lastert tegen den Geest. Weg met dén schurftigen hond. —

Reeds Daniël zag zich deze wet der mythe, als door God bediende oordeelsapparatuur vervullen in de wereldrijken van vóór dezen. De Openbaring van Johannes zegt ons, dat het wereldrijk der laatste dagen, het wereldrijk-in-wording dus, óók leven zal van deze mythe. Het zal een crisis doorstaan, zóó enerveerend, dat een elk vertwijfelt: een wereld in het slop! Maar zie, dan komt er redding, ongedacht. En ieder jubileert: we zijn er weer, de toekomst is verzekerd, vraag nu niet meer naar wet en legaliteit, ban dat gemier uit uw gedachten en buk voor de logica der mythe, die van 't wonder' der verrijzenis. Feit predikt norm.

Indien zelfs een „kerkleiding" zóó redeneert (ik spreek in vollen ernst van de synodocratische mythen van de Kamper leiders), hoe zal 't dan met de wereld gaan?

Maar wij, die voor den Logos bukken, en niet voor de mjrthe, wij hebben nu den tijd, dien wij doorleven, te verstaan. De , , crisis" maakt ook ons nerveus. Wie spreekt er niet over „crisis"? Er is overal , , crisis", en zij is zóó permanent, en zóó algemeen, en zóó duizend-koppig, dat óók de marxisten gaan vergeten, dat Marx een crisen-t h e o r i e had voorgedragen. Alle echte crisis spot troi^wens met haar theorie.

Behalve met de goddelijke.

Wij hebben óók onze crisen-leer. Ze grondt zich op onzen tekst. Onze dominees mogen eraan denken bij dé oudejaarsavondpreek. Lijkt de wereld vandaag niet een hopelooze warboel? Is de wereldmachtnummer-één, die thans in wording is, — een kind kan 't zien — niet te voren belast met den doem van doodelijke zwakte?

Ja zeker.

En dan zeggen heel wat christenmenschen, ook bij ons: die crisis, dat is 't oordeel ! Ik zeg: het is veel erger: 't is Gods pad tot het verblindings-oordeel. Als de boel straks weer overeind staat en het beest is genezen, en de Wederopbouw is er, en de Saneering, en het Herstel, en< in dit alles is er niet het „God de eere geven", dan is DAT het oordeel.

De oordeelsboetgezanten roepen vaak: de doodelijke wond — de crisis: Maranatha!

Maar God roept: de genezing, de wederopbouw: Maranatha ! Wie heeft mijn prediking geloofd en aan wien is, niet in de mythe van den vergoddelijkten mensch, doch in den Logos van den mensch geworden God, de arm des Heeren geopen­ baard ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 28 juni 1947

De Reformatie | 8 Pagina's

DE MYTHE, EEN OORDEELSAPPARAAT.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 28 juni 1947

De Reformatie | 8 Pagina's