De Martelaren.

CCXXXIIX.

ROCH.

In Spanje waren het vooral de hoogere standen, die de beginselen der Reformatie toegedaan waren; tot het volk drongen zij bijna niet door, omdat de geestelijkheid en de vorst hun daartoe niet den tijd gelaten hebben. Toch waren er ook in Spanje eenvoudigen, werklieden vooral, die den Christus naar de Schriften beleden. Zij kwamen echter van buiten, uit de Nederlanden of uit Duitschland, landen, waarmee de Spaansche monarchie verbonden was in den persoon des konings, die keizer van Duitschland en heer der Nederlanden was. Vooral uit Antwerpen kwamen de reformatorische mannen en met hen de reformatorische schriften en denkbeelden naar Spanje over. De werken van Luther en zijne leerlingen werden reeds vroeg in dit land met graagte gelezen, maar ook door de inquisitie opgespoord en verbrand. In Sevilla bestond in 1544 een geheime kring van geloovigen, die de Protestantsche belijdenis toegedaan waren. Ook in Valladolid plantte de Heere eene kerk, waarvan de ons reeds bekende Francisco Saint-Romain de ziel was. Het martelvuur werd ontstoken en de daareven genoemde Saint-Romain kwam in de vlammen om.

Straks volgde hem een buitenlander, met name Roch, geboortig van Brabant, een zeer bekwaam beeldjesfabrikant van goeden faam. Hij woonde in de stad San Lucas de Barameda, niet ver van Sevilla gelegen. Nadat de Heei^e hem in het hart getroffen en met zijn Woord bekend gemaakt had, begon hem zijn bedrijf tegen te staan, zoodat hij geen beeldjes meer maakte om er afgoderij meê te bedrijven. Slechts voor zijn genoegen en uit liefde tot de kunst maakte hij nu en dan een beeldje. Eens had hij een beeld van de maagd Maria in hout gesneden, een kunststuk, hetwelk hij in zijnen winkel ten pronk zette. Daar kwam een inquisiteur zijnen winkel voorbij. Deze zag het beeldje en wilde het koopen. Na den winkel binnengetreden te zijn, vroeg hij hoeveel het beeldje kostte. De beeldjesfabrikant noemde hem den prijs. De inquisiteur bood de helft. Roch zeide, dat, indien hij het voor dat geld gaf, hij er geen droog brood aan verdienen zou. De inquisiteur hernam, dat hij er niet meer voor wilde geven en het voor dien prijs moest hebben. »Gij kunt het krijgen, wanneer gij er eenen billijken prijs voor betalen wilt, maar anders breek ik het liever in stukken, dan het voor den door u genoemden prijs te geven." »Breek het eens als gij durft", zeide de inquisiteur weer. Toen nam Eoch een zijner gereedschappen, dat hij het eerst vond en wierp het tegen zijn werk aan. Hierdoor werd het gelaat een weinig geschonden. Dadelijk daarna werd Roch naar de gevangenis gevoerd alsof hij een groote misdaad bedreven had. »Hoe, " zeide hij, > mag ik met het mijne niet doen wat ik wil ? Zooals het daar stond beviel het mij niet meer." Maar al wat hij inbracht baatte hem niet, want men wilde niet naar hem hooren. Drie dagen later werd hij ter strafplaats geleid, om verbrand te worden als een ketter. Onder het volk liep het gerucht, dat hij de maagd Maria had gehoond en daarom werd gestraft. Toen hij gereed stond den brandstapel te beklimmen, vroeg hij met luider stem, of er niet iemand was uit Vlaanderen. Sommige omstanders antwoordden: ïja" en voegden er bij, dat er twee scheepjes zeilreê lagen naar Vlaanderen, waarmee zij hoopten eerstdaags huiswaarts te keeren. Indien hij iets te gelasten had, moest hij dat maar vrij doen. sHelaas", hernam hij, »heb ik u niets anders te zeggen, dan dat gij aan mijnen vader, die te Antwerpen woont, vertelt, dat ik in deze stad verbrand ben, om geen andere reden, dan die gij gehoord hebt." De waarheid van dat verhaal is gewaarborgd door het onderzoek van den bekenden Francisco d'Enzinas, die zijne ouders gevonden en het feit heeft bevestigd.

JAIME d' ENZINAS.

Jaime d'Enzinas is de broeder van den daareven genoemden Francisco d'Enzinas. Hij werd geboren te Burgos en studeerde te Leuven. Daarna begaf hij zich naar Parijs, waar hij getuige was van den marteldood van Claude Ie Peintre, een jongen goudsmid. Toen ging hij naar Antwerpen, waar hij eenen door hem vertaalden Catechismus liet drukken. d'Enzinas is meer bekend onder zijnen Gentschen naam Dryander, eene vertaling van zijn eigen naam, die eik beteekent. Hij was de leermeester van Diago, eenen anderen Spanjaard, die ook als ketter in het martelvuur is gestorven.

Nadat hij Antwerpen verwisseld had tegen Rome, bleef d'Enzinas hier enkele jaren, niet naar zijnen wensch, maar uit gehoorzaamheid aan zijne ouders. Zijne eigene landgenooten hebben hem gevangen genomen op het oogenblik, dat hij zich gereed maakte om naar Duitschland te gaan, naar zijnen broeder, die hem tot zich had geroepen. Dadelijk nadat hij in eenen engen kerker was opgesloten, werd hij ondervraagd omtrent zijn geloof, in tegenwoordigheid van vele Roomschen, onder wie kardinalen en bisschoppen, die toen juist te Rome waren. Bij die gelegenheid beleed'hij met groote stoutmoedigheid de zuivere leer des Evangelies en veroordeelde de duivelsche bedriegerijen en dwalingen van hem, dien hij den Roomschen antichrist noemde.

Op deze woorden begonnen niet alleen de kardinalen, maar vooral de aanwezige Spanjaarden luide te roepen, dat men hem moest verbranden. Aan hun eisch werd voldaan en d'Enzinas veroordeeld tot den vuurdood. Blijmoedig en standvastig ging de martelaar den dood te gemoet in datzelfde Rome, waar ook de apostel Paulus de goede belijdenis, waartoe de Heere hem geroepen had, met zijn bloed bezegeld heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen