Gereformeerde Apologetiek - pagina 37

39 daarbij door de apologetiek nooit weer worden verwaarloosd. Zij herleide alle beweringen tot beginselen. En volharde in den eisen, dat eerst het tegenovergestelde beginsel zal worden waar­ gemaakt, wijl anders voortzetting van den strijd nutteloos zou zijn. Eindelijk mogen ook de gevaren der apologetiek niet worden verzwegen. Het grootste gevaar dreigt in de overschatting dezer wetenschap. Het schijnt bijna een van haar eigenschappen te zijn, dat zij, zoodra zij in eere komt, zich een zeker geestelijk imperialisme aanmatigt. Niet zonder reden klaagt dan ook STEPHAN, dat zij in den jongsten tijd de dogmatiek overvleugelt. ) Zij tracht soms heel de dogmatiek te verorberen, maar wordt als de magere koeien uit Farao's droom er niet welvarende op, doch teekent zich vanwege haar magerheid in steeds zwaarder zwart af. Zij heeft, ook toen ze nog niet tot zelfstandige wetenschap was uitgegroeid, de theologie meermalen in het moeras geholpen. En toch, in respekt voor de dogmatiek ligt haar levensbehoud. Wanneer de dogmatiek in verval raakt, kan zij zich niet staande houden. Dit veroorzaakte de zwakheid van de oud-christelijke apologeten, dat zij geen dogmatiek achter zich hadden. Langen tijd heeft men die mannen voorgesteld als oorspronkelijke geesten, die even scherpzinnig als bezield het christelijk geloof tegen Judaisme en paganisme verdedigden. Maar de onderzoekingen van G E F F C K E N ) en W E N D L A N D °) hebben hun nimbus totaal verduisterd. Zij bleken herhaaldelijk plagiaat te hebben gepleegd bij de Joodsche apologetiek en de kritiek, welke de heidensche wijsbegeerte zelf oefende op de volksreligies. En in O R I G E N E S , welk een geniaal denker hij ook was, ging zij aan filosofie te gronde. Droever beeld vertoont de apologetiek in den nieuweren tijd. Haar ontbrak het niet aan dogmatiek, doch zij versmaadde die en groef daarmee haar eigen graf. Het heeft geen zin tot ver­ dediging over te gaan, als men niet weet, wat men bezit. En wat wij bezitten wordt door de dogmatiek uitgestald. K U Y P E R typeerde de apologetiek, waarmee hij kennis had gemaakt zoo uist in de woorden: „Bij die eindelooze apologetiek en die altoos defensieve houding, was het steeds de aanvaller, die den gang van de worsteling beheerschte." Van heeler harte moet zijn zienswijze gedeeld: „In een harden oorlog, zoo leerden steeds de beste veldheeren, zijt gij verloren, zoo ge u tot verdediging be­ paalt. Alleen van den aanvalsoorlog gaat kracht u i t . " ) En 108

109

!,

n i

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen