Het kerkverband der Nederlandsche Gereformeerde Kerken, gelijk dat gekend wordt uit de handelingen van den Amsterdamsche Kerkeraad in den aanvang der 17e eeuw - pagina 22

20

TEGEN HET

INDEPENDBHTISMË.

werd de vergadering der Independenten dus niet uit het oog verloren, het gevaar, dat van dien kant kon dreigen, was toch altijd betrekkelijk gering : hun getal was niet groot, en zij waren telkens_ in strijd met elkander, en zij waren bovendien buiten de_£renzen der, kerkelijke gemeenschap. Ook al waren die personen hier niet gekomen, tegen hunne ] beginselen zou toch even goed hebben moeten gewaakt worden ; en in die beginselen lag het eigenlijke gevaar. Deze toch hadden hier te lande krachtig gewerkt in de gansche 16e eeuw; en al waren zij nu ook tijdelijk overwonnen, zij waren nog volstrekt niet uitgeroeid: er waren, nog genoeg Wederdoopers, die ze bleven huldigen, en er waren ook wel Gereformeerden, die er niet zoo vreemd aan waren, zij het dan ook vaak onbewust. Op zichzelf was dat voor de kerk een gevaar; maar dat werd het nog oneindig veel meer door de toenmalige tijdsomstandigheden. Altijd en immer heeft het independentisme zijne grootste kracht Kunnen uitoefenen, vooreerst wanneer liet terrein daarvoor reeds was voorbereid, doordat ook de leden der kerk het beginsel der revolutie reeds aanvaard hadden, maar vervolgens ook, wanneer door de kerkelijke ambtsdragers hunne macht werd misbruikt, zoodat de gemeente getyranniseerd werd, of~wanneer dfe béstuufders lijdelijk aanzagen, dat de belijdenis der kerk werd ter zijde gesteld. Wanneer dan de gemeente zich daartegenin zette, gelijk in die laatste gevallen wel mocht en moest, don kon, o ! zoo licht, daaruit volgen, dat men nu ook verder in gewone omstandigheden zelf in alles wilde te zeggen hebben; dat m het ambt__als zoodanig verhaald werd 't geen toch slechts de schuld was der ambtsdragers; en dat de opponeerende kringen, die zich hadden moeten vormen, van de kerk vervreemdden, om een eigen kerkje te worden. Dat is vaak genoeg het geval geweest; en ook in den aanvang der d7e eeuw was dat waarlijk geen denkbeeldig gevaar.^ liet is toen voorkomen en afgeweerd , ook door de gedragslijn van deiTAmsterÏÏamschen kerkeraad, die, gedachtig aan de spreuk : »principiis obsta, sero medicina paratur", voortdurend en zelfs tot in kleinigis goetgeuonden dat D. plancius ende D. Vrsinns den H. borgermeesteren sulcx met ernst remonstreeren" (Protoc. III, fol. 15i r); in die van 4 Jan. 1607: «Is goetgeuonden dat D. plantius ende D. Vrsinus de E. heeren borgermeesteren zullen aendienen van het lasterboeck van guillaine van Weerden genaemt hertten is troef, als mede vande bouwinghe der kercken vande bruijnisten, de groote vergaderinghe der mertinisten, ende wederdooperen" (Protoc. Ill, fol. 155 D); en in die van 11 Jan. 1607: »D. Plantius in absentie D. Vrsini heeft verclaert dat zij bij de E. heeren borgermeesteren waren gewest, ende volghens haere commissie hen den 4 lanuario opgeleyt, Ende hebben op haer voorstel vande twe borgermeesteren tot antwoorde becoomen dat zij op de stucken voorgemelt willen letten ende daerin handelen zoo veele de regiringhe des Lants zal connen draghen" (Protoc. III, fol. 156 r).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen