Strafrecht en rechtsstaat - pagina 24
Rede ter gelegenheid van de 53e herdenking van de stichting der Vrije Universiteit
22
ïf
thans eerst eenige beschouwingen wijden aan de beteekenis, die de regel voor het stelsel van het strafrecht heeft. Daarna ga ik aangeven waarom ook thans de regel, een van de \ grondslagen van den huidigen rechtsstaat, behouden moet V blijveen. Welke beteekenis de regel nulla poena sine lege heeft voor het strafrecht van een land, waar die regel geldt, is door de ontwikkeling van de strafrechtsdogmatiek in deze eeuw in een nieuw licht gekomen. Men moet deze ontwikkeling in Duitschland zoeken; daar worden bibliotheken vol geschreven over dogmatische en methodologische vragen, waaraan andere landen nauwelijks aandacht wijden, soms tot hun nadeel. Daar is sedert jaren ook de leer van het strafbaar feit een geliefkoosd voorwerp van onderzoek voor dogmatici. Voor die leer heeft ook het nulla poena sine lege zijn groote beteekenis. ' In de eerste plaats veronderstelt die regel een strafrecht, I dat zijn uitgangspunt kiest riièt in de persoonlijkheid maar in een gedragihg, in een strafbaar feit. Het strafwetboek ^ is een catalogus van strafbare feiten. Daarmede zijn wel beschouwd de consequenties van de z.g. moderne school verworpen ^^). Deze consequenties zijn overigens ook door de aanhangers dier richting zelf nimmer, ook niet in Ferri's ontwerp, ten volle aanvaard — behalve misschien in Rusland — daar ook zij het ingrijpen van den strafrechter afhankelijk willen stellen van de voorwaarde, dat er een strafbaar feit gepleegd is. Op andere wijze laat zich ook eigenlijk niet een strafrechtsstelsel opbouwen. Het is eenvoudig onmogelijk, van een mensch, wien geen uiterlijke misdraging te wijten is, een karakterdiagnose te maken, welke zijn gevaarlijkheid bewijst, en voldoenden grond oplevert om hem in behandeling te nemen. Een stelsel, dat dit zou beproeven, zou het eind beteekenen van rechtszekerheid en persoonlijke vrijheid. Maar indien men, gelijk ook alle modernen doen, in ieder geval een bepaalde gedraging, en dan nog wel een wettelijk omschreven gedraging.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1933
Rectorale redes | 64 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1933
Rectorale redes | 64 Pagina's