Het kerkverband der Nederlandsche Gereformeerde Kerken, gelijk dat gekend wordt uit de handelingen van den Amsterdamsche Kerkeraad in den aanvang der 17e eeuw - pagina 37

HANDELINGEN MEt

EBMONSTEANTEN.

35

zijn eigen besluit, dat „men arbeyden sal om de litmalen, die met dese 7 nieuwicheden so nu in swang gaen besmet zyn, t'onderrichten, end op- ) den rechten wech te brengen ^). Dat is waarlijk geen besluit geweest ^ ,poiir acquit de conscience", of om zich van de zaak nu maar af te maken. Telkens wanneer een geval van dien aard aan den kerkeraad werd bericht, is er inderdaad zoo gearbeid, nu eens door commission die daarvoor benoemd werden, en dan weer in de jergade^cing zelve ^). En behitlve dat alles heeft de kerkeraad ook_gezorgd voor geschriften|;| tot bestrijding van het Arminianisme. Ilij heeft zonder twijfel ook wel gezorgd, dat geschriften, die daarvoor bestemd waren, achterwege bleven. Hij was blijkbaar volkomen overtuigd, dat vrienden wel eens schadelijker zijn dan vijanden, en dat er eene manier van verdedigen is, waarvan moet gezegd worden : „non tali auxilio". Kampioenen voor de zaak der Gereformeerden, zooals een Wijnant Kras, die zich tegen Coolhaes wel opgewassen voelde, ot zooals Mr. Vincent van Drielenburch, de bekende fantastische veelschrijver, hebben zich dan ook moeten laten welgevallen, dat zij »ouer haer onstichtelyck schryaen" door ('en kerkeraad zijn »verstille te willen houden seggende dat hij Dt> Remonstranten niet getrout en hadde, dat hij sich oock onser predicatien wilde onthouden, tot dat hij sien sonde, waert heen uyt wilde, Dit in comunicatie geleyt synde is goetgevonden dat inent met hem noch wat op syn beloop sal laten staen" (Protoc. IV, fol. 199). Met alle de bovengenoemde leden der Amsterdamsche kerk was niet alleen vóór dien tijd reeds veel geliandeld; maar ook daarna komen er in de notulen gedurig weer onderhandelingen met hen voor. En op de vermelde samenkomsten is nog pens teruggekomen in de vergaderingen van 8 en 15 Maart 1618 en 24 Jan. 1619 (Protoc. IV, fol. 275. 276 en 313), naar aanleiding van hetgeen wegens die vergaderingen, en" ..wegens een wijdloopig bericht daarvan in het Leidsche Classisboek, aan Ds. Christiaan Sopingius ten laste kwam. ') Uit de kerkeraadsnotulen van 21 Jan. en 11 Maart 1610 (Protoc. Hl, fol. 228Ïen 231»-). 2) Dit blijkt o. a., behalve uit de reeds op b h . 34, noot 2, aangehaalde voorbeelden, uit de kerkeiaadsnotulen van 19 Juli 1607 (Prot. III, fol 168r), 8, 15 en 22 Jan. 1609 (Protoc. m , fol. 201 ï), 202r en 202o), 11, 18, 25 en 26 Apr. 1613 (Protoc. IV, fol. 64,66 en 67), 11 en 18 Dec. 1614 -^Protoc. IV, fol. 127^ enz. Uit den aard der zaak heeft men andere maati egelen genomen ten aanzien van iemand als Petrus Aemilius, den voormaligen predikant van Broek in Waterland, die bij kerkelijk vonnis van die gemeente verwijderd was, die toen te Amsterdam notaris geworden was, zonder zich bij de kerk aan te sluiten, en die zich daar zeer beijverde om zijne Reraonstrantsche gevoelens in conventikelen en op andere wijze te verspreiden. Wel zijn sommige predikanten ook met hem in gesprek getreden, en heeft de kerkeraad dit mede beproefd; maar voorts heeft de kerkeraad, daar Aemilius buiten de gemeente stond, ten zijnen aanzien zich ook beklaagd bij de Burgemeesters, die hem toen nouer syn lasteringen seer bestraft ende gecapitelt hebben"; edoch, zonder merkbare vrucht. Over hem wordt gehandeld in de notulen van 14 Aug. 1608 (Protoc. III, fol. 194r), 4, 18 en 25 Juni 1609 (Protoc. III, fol. 21 2Ü en 214r en v), 2 Juli 1609 (Protoc. III, fol. 215c), 11 en 25 Mrt. 1610 (Protoc. III, fol. 23 li- en 231 u) en 13 Mei 1610 (Protoc. Ill, fol. 2a4u).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen