Over het hoogste gezag - pagina 32
Redevoering bij de aanvaarding van het professoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
33 van wat wij gelooven. Maar zij getuigt ook tegen ons, wanneer wij letten op hetgeen, zonder tegenspraak, vaak met goedkeuring van de geloovigen, in naam van het christelijk geloof is verricht. Het christelijk staatsrecht, door niet-geloovigen toegepast, wordt karikatuur. De Christen moet zich steeds meer bewust worden dat hij niet tot de meerderheid kan behooren; want zijn geloof eischt — niet ascetisme — maar zelfverloochening, en daarvan wil de wereld niet weten. De „machten der wereld" worden alleen door lijden overwonnen. Die machten, al verbeelden zij zich het tegendeel, staan niet neutraal tegenover het geloof. Zij kunnen dat niet. Elke leer, christelijk, mohamedaansch, joodsch of modern, heeft invloed op de politiek. De wereld heeft vóór zich de menschelijke hartstochten; de natuurlijke begeerten; de rede van den niet tot God bekeerden mensch. Zij is uitermate slim. Luistert, ter kenschetsing van den tegenwoordigen tijd, ter waarschuwing ook van menig welwillend gezinde, naar hetgeen Rénan in zijn werk over Marcus Aurelius schrijft: „indien Marcus Aurelius, insteê van tot leeuwen en brandstapels de toevlucht te n e m e n , zich op de lagere school geworpen, en gezorgd had voor een rationalistisch staatsschoolonderwijs, zou hij beter zijn doel bereikt hebben om de wereld te bevrijden van het bovennatuurlijke in het Christendom . . . Celsus ontroofde Jezus waarschijnlijk geen enkelen discipel. Hij had gelijk voor de rechtbank van het natuurlijke, gezonde menschelijk verstand; maar het gezond verstand alleen vindt geen gehoor, wanneer het in botsing komt met de eischen van het mysticisme. De akker was niet toebereid door een doortastenden minister van openbaar onderwijs." Zoo is het. Gaat het niet met geweld, dan met slimheid! Tegenover tenen alleen Zij zijn de bij hen niet
al die „machten" staan de geloovige Chris— met hun God. Deo soli confidentes. mannen van den waren vooruitgang, omdat de ontwikkeling van „den Staat", maar de 3
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 juni 1884
Inaugurele redes | 39 Pagina's