De geldigheid van de oude kerkenordening der Nederlandsche Gereformeerde Kerken - pagina 27

25 digheid, de gang van zaken altijd zeer eenvoudig geweest zijn. Bij de uitbreiding van de reformatie zou het dan wel altijd hebben moeten gaan op dezelfde wijze als in 1571, d. w. z. dat de Kerkenordening slechts gold, waar men haar vrijwillig aanvaard had, hetzij door uitdrukkelijke verklaring of wel door de daad der aansluiting. En bij eventueele weigering zou dan wel niet anders kunnen gehandeld zijn, dan in een gelijksoortig geval met de Nederlandsche Kerk van Norwich, die zich aan de ordening en de samenkomst harer Classe onttrok, en met welke de andere Kerken toen niet anders doen konden, dan haar blijven noodigen, dringen en opwekken, met een waarlijk onuitputtelijk geduld, totdat kon geboekt worden, omtrent 24 jaren later, dat de Kerk van Norwich het eindelijk opgaf, en zich ook aan de ordening onderwierp ^). Maar in Nederland zelf was de toestand reeds spoedig veranderd. Toen de vrijheid doorbrak, kwam er, in steeds ruimeren kring, eene Overheid, die G-ereformeerd was; niet in de personen, waaruit zij was samengesteld, maar in haar karakter als Overheid. Zij bleef, gelijk vroeger, de religie handhaven, maar dan nu naar de overtuiging der Gereformeerden. Zij bleef, gelijk vroeger, de Kerk beschermen, maar dan nu de Kerk van Gereformeerde belijdenis. En daarvan was o. a. het gevolg, dat zij zich nu niet slechts gerechtigd, maar ook geroepen achtte, en ook door de Kerken zelve werd aangespoord, om de Overheidsmacht te gebruiken tot bevordering van de reformatie. Heel wat personen en Kerken zijn toen, om het zoo eens uit te drukken. Gereformeerd gemaakt. En nu is de vraag, met betrekking tot het punt dat ons bezighoudt, of niet daardoor juist • de Gereformeerde Kerkenordening (hetzij dan formeel die der Kerken, of wel eene ordening die er in substantie mede overeenkwam) aan heel wat onwilligen opgelegd is, en of dus het beginsel van vrijwilligheid niet geheel is ter zijde gesteld, om juist voor het tegendeel plaats te maken ? Bij het eerste hooren schijnt die vraag slechts bevestigend te kunnen beantwoord worden. Toch is, in de eeuw die volgde, door alle Gereformeerden, die over kerkrecht geschreven hebben, de vrijwilligheid volgehouden; en dat is eene waarschuwing, ora niet naar den ') Ygl. J. J. van Toorenenbergen, „A.oten van de Colloquia der Nederlandsche gemeenten in Engeland 1575—1609" ("Werken der Marnlx-Vereeniging, Serie II, Dl. I), blzz. 3, 12, 33 vg., 38 vg., 58, 65 vg., 71, 78, 82, 88. Het geduld en de inschikkelijkheid van de Nederlandsche Kerken in Engeland voor de zich onttrekkende Kerk van Norwich blijkt wel inzonderheid uit het op blz. 82 vermelde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen