GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Schuld en straf - pagina 35

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Schuld en straf - pagina 35

Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit

1 minuut leestijd Arcering uitzetten

\ 29 keten van het determinisme wordt losgemaakt, en daarmee inderdaad het determinisme verzaakt. Intusschen is te minder vreemd, dat JANKA het zich met het schuldbegrip wat gemakkelijk maakt in verband met de beteekenis die hij aan de straf hecht, om bovenal te werken als generale preventie, als determineerend middel van afschrikking 167). Volgens DRUSKOWITZ is de mensch niet alleen tusschenschakel, maar ook zelfstandige „Teilausdrück" der natuurkracht, en inzoover oorsprong zijner handeling. Daar hij bovendien zedelijk onderscheidingsvermogen heeft, is hij zedelijk toerekenbaar i68). Maar hij is dan toch een stuk natuurkracht, en HEROLD merkt niet ten onrechte op ^^'^), dat de natuurkrachten op zich zelve noch goed noch kwaad zijn. SCHMIDT leert de vergelding. Maar geeft op zijne beurt aan dit begrip eigenaardigen zin. Vergelding is bij hem de reactie van den Staat, die bij de goede burgers de liefde voor den Staat en de rechtsorde versterkt i'o). Blijkbaar doelt SEUFFERT op deze theorie, als hij spreekt van de bescherming volgens welke de vergelding „71ftóe/^//g<3f für einen andern Erfolg ist." i ' i ) Bij SCHMIDT is wat vergelding heet maatregel van generale preventie, zoodat zij naar de opmerking van LAMMASCH, „Allen gegenüber Zwecke erfolgen" moet, juist „mit einziger Ausnahme dessen, der sie zu erleiden hat." 172) De straf is bij SCHMIDT het middel, waardoor de Staat toont, dat hij zich niet alles laat aanleunen. Eigenlijk moest de Staat dan wenschen, dat de misdadiger verborgen bleef, of over de grenzen kwam zonder mogelijkheid van uitlevering. Men kon den Staat dan niet gebrek aan flinkheid verwijten, en den ongelukkig gedetermineerden man werd geen leed gedaan. Ook is met dit beginsel niet noodig altijd te straffen bij het plegen van eene misdaad. Men kan den naam van flink behouden, ook als men slechts zoo nu en dan van zich afslaat. T e meer waar die enkele toch eigenlijk geen „partij" is voor den Staat. In elk geval ligt het bewijzen van flinkheid geven op den r u g van wie zonder schuld aanviel, ver van wat gemeenlijk onder vergelding wordt verstaan. LiEPMANN neemt schuld aan als de daad in verband kan

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's

Schuld en straf - pagina 35

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's