Strafrecht en rechtsstaat - pagina 13
Rede ter gelegenheid van de 53e herdenking van de stichting der Vrije Universiteit
II
T hoever de kritiek gegrond is, waar verbetering noodig is. { Maar tevens moet in dien roep van meet af worden herkend l het telkens weer opkomend streven naar den absoluten \ staat. Het staatsabsolutisme is allerminst een specifiek ken- ' i inerk van de absolute monarchie. Het was evenzeer in de I volonté générale van Rousseau opgesloten, waar het indiI vidu van zijn rechten afstand had gedaan ten behoeve der I gemeenschap., Tegen den absoluten staat heeft de liberale politiek der 19de eeuw geen principieel middel van verweer gehad, al werd in de practijk vastgehouden aan de uit de Aufklarung stammende vrijheidsrechten. De volkssouvereiniteit en de staatssouvereiniteit verwerpen niet alleen het eigen recht der Overheid, maar ook, in beginsel, het eigen recht der onderdanen. De staatkundige practijk heeft echter perken gehandhaafd, heeft den rechtsstaat doen ontstaan, voor welks behoud Prof. Anema enkele maanden geleden zijn krachtig pleit deed hoorcn^^), op beter gronden dan de aanhangers van volkssouvcreiniteit of staatssouvereiniteit •.. | | kunnen bijbrengen/Handhaving of verwerping van den f *c*^ " ^ --i rechtsstaat — dat is de tegenstelling door de jongste ont- ; Ifwikkeling in Duitschland ook voor het strafrecht gesteld. l Aldus gesteld ligt de vraag op het gebied van het staatsI recht. Hangt daarmede trouwens het strafrecht niet ten ,| nauwste samen? Het ius puniendi der Overheid, dat niet / I aan de strafwet ontleend is, maar waarop integendeel die ;^ |wet gegrond is, is een van de meest kenmerkende trekken 'idet Overheid en behoort tot de grondslagen van den staat. Andererzijds beheerschen opvattingen omtrent de organisatie van den staat ook de inrichting van het strafrecht. , Een sprekend voorbeeld daarvan is de regel, dat geen feit l ^ strafbaar is dan uit kracht van een wettelijke strafbepaling, een regel, die voor de verhouding van Overheid en onderdaan en voor de verhouding van de organen van den staat onderling van zooveel beteekenis is, dat hij in verschillende constituties een plaats heeft gevonden. • y Ook deze regel, een van de fundamenteele beginselen van 4 het strafrecht van bijna alle landen, tevens een van de ken-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1933
Rectorale redes | 64 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1933
Rectorale redes | 64 Pagina's