Protestanten.

31 October hernieuwde de herinnering aan de Kerkhervorming. Op dien datum staat immers op den Kerkelijken Kalender de geboortedag der Reformatie van Luther genoteerd, vanwege het aanslaan der 95 stellingen over den aflaat aan de Slotkerk te Wittenberg, in 1517.

We zullen over dien datmn niet twisten. Luther zelf heeft dezen „dag der stellingen" nimmer als een wereldschofckenden dag beschouwd. Er stond trouwens in zijn thesen niets wat door hem, of een ander, niet éér en niet scherper was gezegd.

Hij bedoelde een academisch dispuut, maar geen reformatorische daad. Men zou dan ook veel juister als begindatum der Hervoirming kunnen nemen den lOden December 1520, den dag waarop Luther in het openbaar de banbedreigingsbul van den Paus en de pauselij'ke decretalen verbrandde.

Toch heeft ook 31 Oct. zijn bijzondere waarde.

De stelingen wekten in heel Europa geweldige sensatie; zij schudden de slapers wakker; zij klonken als een bazuinstoot tegen Rome; velen bereidden zich op dit Gideonsgeklank tot den strijd.

Daarom loopen de Calvinisten dezen datum niet onverschillig voorbij. Zij ook gedenken dankbaar hoe vóór dezen ons de Heer heeft gunst bewezen. En ze willen de reformatoirische wonderen gadeslaan die de Heere in Luthers dagen wrocht.

Met den naam Pirotestanten als kleinste-gemeeneveelvoud van allen die in niet-Roomsche wegen wandelen of dolen, hebben wij nimmer sterk gedweept. Hij is ons te weinig positief en voor velen niet meer dan een pure negatie, een zwevende antithese zonder these. Daarom zijn vrij protestant genoeg om dien historischen eerenaam (want dat is het toch stellig!) te ontzeggen aan zoovelen die er frauduleus beslag op leggen en zich uitgeven voor Protestanten bij uitnemendheid, doch zonder eenige innerlij'ke instelling op het reformatorisch beginsel.

De reformatie is nooit geweest het brengjeni van een valsche vrijheid, noch het verscheuren van de door God gelegde banden. Als ons Protestantisme geen levend en duurzaam protest is tegen ongeloof en bijgeloof, dan zal het lied van de Vaste Burcht valsch klinken op onze lippen.

Zeker, het ging in de Hervoirming om gewetensvrijhoid, maar alleen in gebondenheid aan Gods Woord, in gehoorzaamheid aan Zijn hoog bevel.

P'etrus en Johannes voor het Sanhedrin te Jerusalem zijn de zuiverste voorbeelden voor alle ware Protestanten; zij' protesteeren tegen aanranding van het geweten; zij handhaven gehoorzaamheid aan het Woord van hun God.

Naar aanleiding van de genezing van den kreupelgeboTene waren zij ingedaagd voor den Hoogen Raad. Niet omdat ze een wonder hadden verricht, maar omdat ze dit gedaan hadden in den naam van Jezus. Bij het verhoor vond Petrus vrije en schoone gelegenheid den naam van Jezus te prediken onder dezelfde mannen die den Heiland tot den kruisdood veroordeeld hadden. Die Sanhedristen luisterden wrevelig toe, met verbeten woede om dien naam, en om dat teeken, maar ze konden er niets tegen zeggen: de genezen© stond in hun midden als levend getuige. Zij wisten niet, hoe zij er mee aan moesten. Daarom hebben zij zich alleen bepaald tot het absoluut verbod om ooit ofte immer in den naam van Jezus meer te spreken of te leeren.

Nu stonden de discipelen stellig voor hun wettige overheid. Maar ofschoon zij in alle andere gevallen bereid waren geweest haar te gehoorzamen, thans moesten zij Gode meer dan den menschen gehoorzaam zijn. Dit vonnis van den Hoogen Raad was gewetensdwang, aanranding van de oonsciëntie dergenen die zich door Gods geboden binden lieten en zich geroepen wisten van Christus' wege om het evangelie der verlossing te prediken. Die naajn van Jezus kon van hun lippen niet geweerd; de nood was hun opgelegd dien te prediken als den eenigen naam. Dus vroegen zij met heilig protest tegen zoo onlieilig vonnis: „Oordeelt gij of het recht voor God is ulieden meer te hooren dan God? Want wij kunnen niet laten te spreken hetgeen wij gezien en gehoord hebben."

Zij vragen dus geen valsche vrijheid, maar willen alleen de ware vrijheid handhaven, die in gehoorzaamheid aan hun God en koning is gegrond.

Ditzelfde protest-beginsel heeft tot de Kerkhervorming bezield en gedrongen. Met brandstapel, kerkerhol en inquisitie-furie wilde het Roomsche Sanhedrin de monden van Gods knechten doen zwij'gen. , .

Ook alleen omdat zij God naar hun gewe­ ten dienen wilden en geen enkelen naam naast dien van Jezus den volkomen Zialigmaker dulden konden.

Met die belijdenis stond Luther op den rijksdag te Worms, en de wederom evangeliscbe vorsten en steden in 1529 op den rijfesdag van Spiers. Als pro'testanten. Niet met den roep om verT)reking van alle banden in het religieuze leven. Integendeel, omdat zij den Woorde Gods alleen gehoorzaam wilden zijn, en zich daardoor wilden laten gezeggen, daardoor alleen.

Zij stonden dus vrij tegenover den dwang der menschen, maar niet vrij tegenover de waarheid en de feiten des heils in Christus. Zij wüden niet luisteren naar de stem van hun vroom gemoedsleven, maar hooren naar God en Zijn Woord. Hun geweten werd niet genormeerd aan eigen wet, maar aan die van Christus.

Zoo is het nog. Tegen alle ander soort Protestantisme blijven wij als Gereformeerden protesteeren. Niet ieder die het breekijzer of den sloopershamea" in de kerk wil hanteeren heeft recht op dien naam. Alleen zij die in waarachtig geloofsverband met Christus zich door Hem geestelijk in hun consciëntie gebonden weten, en, naar God alleen hoorend, eiken eerlij'ken strijd aandurven met het overwinnend woord: wij kunnen niet anders.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen