Over het hoogste gezag - pagina 22
Redevoering bij de aanvaarding van het professoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
23
1
het vorstelijk welbehagen op zich zelf een zuivere toets steen", schreef terecht Mr. Groen van Prinsterer (32). Maar zij beteekenen wel, dat wij ons te onderwerpen hebben aan de Overheid, ook al regeert zij niet naar liet recht of naar ons inzicht. Wel verre intusschen dat, zooals menigmaal is be weerd, die uitspraak van Paulus in beginsel het absoluitisme huldigt, bevat ook zij, door de herinnering dat de Overheid Gods dienares is, veeleer eene principieele be. perking dier macht (33). Gelijk ook voor den enkelen mensch het „dient elkander" (34) de beste beperking is van •alle willekeur, eigenzin, eigenbaat en eigengerechtigheid. Ie Ook hebben wij, krachtens deze uitspraak, niet eiken tij de lij ken machthebber te gehoorzamen. „Machten" beteekent niet geweld, maar overheid. Wel wordt in ons oog ook de in oorsprong onwettige macht heilig; niet ' e c h t e r wanneer zij alvermogend is, of om des vredes wille of uit voorzichtigheid; maar om des gewetens wille, nl. wanneer wij zien dat God haar handhaaft en haar dus wil. Gods Woord predikt eerbied voor het gezag. Dat gezag is als met majesteit bekleed; het moet, zoolang het ons niet dwingt te handelen in strijd met Gods W o o r d , ge hoorzaamd werden; het is Gods dienares en vindt in de uitspraken van Zijn Woord een onoverschrijdbare grens. Buiten Gods Woord daarentegen leert m e n : gezag is macht; geen gezag bij de gratie Gods, maar krachtens den wil dei' menschen ; geen onderdanen; geen eerbied voor de personen der overheid; geen buigen ! wat evenwel het kruipen vaak niet belet. Eerbied alleen voor onzen wil; voor den staatswil; maar dan ook voor een staatsw.il in beginsel almachtig, aan niets anders gebonden dan aan zich zelf! Nog op eene andere belangrijke uitspraak, waarvoor geen „uitlegger" noodig is, vestig ik de aandacht. „En God schiep den mensch naar Zijn beeld; naar het beeld Gods schiep Hij hem." (35) Zoo wordt reods in het eerste
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 juni 1884
Inaugurele redes | 39 Pagina's