Gereformeerde Apologetiek - pagina 15

17 encyclopedische plaats in de theologie. Wie niet de aangeboren mentaliteit heeft van den man, die Mit gierger Hand nach Schätzen gräbt Und froh ist, wenn er Regenwürmer findet, kan zich over de teleurstellingen, welke hij hier opdoet niet zoo dadelijk troosten. De geschiedenis der apologetiek wikkelt zich voor hem af als een lijdensgeschiedenis. ) Baanbreker voor de nieuwere apologetiek was onze landgenoot H U G O D E G R O O T . ) Hij bracht op rijm een „Bewijs van den waren Godsdienst," dat hij voor onze zeelieden bestemde om hun tot een handleiding te dienen, hoe zij op hun reizen zich tegenover heidenen en mohammedanen verdedigen moesten. Ik verdenk er echter onzen zeerobben van, dat zij van dit boekske niet te veel nota hebben genomen. Verreikender invloed oefende het dan ook, toen D E G R O O T het, met afbinding van zijn dicht­ ader, in het Latijn vertaalde en verbeterde. Hij trachtte daarin de redelijkheid der openbaring uit de wonderen en den leerinhoud te bewijzen. En daarin zal de apologetiek tot op SCHLEIERMACHER hem volgen. Apologie en apologetiek zullen zich kenmerken door het verstandelijk bewijs. 84

3 6

Het Deisme in« Engeland, dat een bovennatuurlijke openbaring loochende en zich ter vergoeding een theologia naturalis uitspinde, schudde de geesten wakker. Men werd gewaar: het sein voor het Christendom stond op onveilig. Een lange rij van apolo­ geten trad in het gelid. ) Gelijk het gemeenlijk gaat, protesteer­ den velen hunner slechts tegen de radikale uitingen en huldigden zelf een gematigd deisme. En de besten onder hen zochten er hun heil in de mogelijkheid en zekerheid der wonderen en in­ zonderheid de waarheid van, Christus' opstanding historisch te bewijzen. 36

Ook in Frankrijk woelde het. De wijsbegeerte van D E S C A R T E S had er een tweevoudige uitwerking: over wijde velden zaaide ze twijfel, terwijl aan den anderen kant velen in haar het hulp­ middel zagen om den twijfel te bestrijden. Noch de mystieke apologetiek van Port-Royal, met de geniale P A S C A L aan de spits, noch de cartesiaansch-apologetische filosofie van MALEBRANCHE, noch de om Descartes cirkelgangen beschrijvende drie bisschop­ pen: B O S S U E T ,

FÉNÉLON

en H U E T vermochten den toestand te 2

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen