Het kerkverband der Nederlandsche Gereformeerde Kerken, gelijk dat gekend wordt uit de handelingen van den Amsterdamsche Kerkeraad in den aanvang der 17e eeuw - pagina 25

HANDHAVING VAN HET AMBT TEGENOVER AMBTSDEAGEES.

23

hunne beweegredenen. Het zou kunnen, ja moeten gedacht worden, wanneer door den kerkeraad zelven niet behoorlijk voorzien was in de geestelijke behoeften der gemeente, of wanneer hij dea moed had gemist om het ambt te handhaven ook tegenover ontrouwe ambtsdragers zelvea. Maar nalatigheid of traagheid is hem nooit te lasle gelegd. En ^ waar elders de gemeente zich verzette tegen hare afwijkende voorgan-) gers, daar werd door den kerkeraad nooit gezegd, dat men toch die voorgangers nog maar eenigszins erkennen zou, maar met woord en daad werd door hem verklaard, ook al gold het menschen, die voor „Slijckgeusen" werden uitgescholden ^): dat zijn juist onze mannen! daar deser Stadt of D. Smoutiuni. Do Broeders omgevra[e]cht synde, hebben t'solve, om gewichtige redenen afgeslagen"; en een paar alinea's verder in diezelfde notulen: «D. Bolandus end D. Casparus sijn gelast end geordonneert vande kercke D. Smoutium aentedienen dat hij hem niet in en late inde sake vant Collegie datmen hier soect op te rechten"; en wederom in de notulen van 21 Juni: »Jan Jansson end Pieter Rutgerss syn binnengestaen, end hebben van den kerkenrast versocht te mogen houden een Collegie, daerin sy int pryve [privé] souden mogen geoeffent worden inde Theologie, alsmede inde Philosophie, so veel haer nodich zoude zijn: Daertoe versoekende eene van onsen Predicanten om de actie te modereren offe toelaten dat D. Smoatius daartoe soude mogen versocht worden. Maer alsoo de Vergadering niet voll en was is wtgestelt thot naerder end beter gelegenheyt"; welke nadere en betere gelegenheid echter niet schijnt gekomen te zijn. Ah de kerkeraad het maar had willen toestaan, zou Smout zonder twijfel zeer gaarne zulk een college geleid hebben. Hij was zijne loopbaan begonnen, met als lector in de philosophie te Leiden eenige openbare lessen te geven; in zijne geschriften gebruikte hij zeer dikwijls den syllogistischen vormvan betoogen; blijkbaar koos hij dien betoogtrant ook gedurig bij kerkelijke discussion, want in de Classe, waarvan hij lid werd, noemden zijne tegenstanders hem spottend «onzen Magister in de Logica" (AL. Smoutii Onschuldt ende Afwijsinge; Ed. 1610; Catal. Muller, nr. 883, blz. 31); toen hij in Rotterdam ambteloos leefde, had hij daar met leden dor gemeente een philosophisch college opgericht; en blijkbaar had hij nog in 1618, te Amsterdam, in diezelfde wetens.'.hap veel behagen. •) Over den oorsprong van dien naam schrijft Trigland: uDe afghesonderde ende verdi'uckte Gemeynten, die, door de practijcken van de A.rminiaensche Remonstranten, ende der selver Fauteurs, geene andere Predikanten en hadden, ende volgens inde pljietsen barer wooninge hooren konden, als van die ghesinte, haer voordraghende valsche ende onschriftmatighe Leere, vonden haer genootsaeckt om buyten de plaetsen harer residentie des Sondaechs te gaen, nae eenighe nabuyrighe Kercken, in de welcke recht Gereformeerde Predikanten voor die tijdt den Heyligen Godts dienst noch bedienden, als die van Botterdam tot Hillegers-Bergh ende Delfs-Haven, die van Alckmaer naer Koedyck, die van Hoorn naer Grost-huysen ende Aoenhorn, ende andere elders. Dese buyten gaende dedemen alle hoon ende smaothej't aen, bevierpse met slijck ende vuylicheydt, noemdese met vuyle ende verachte uaraen, onder andere van Sl'jck-Geusen, om datse door het slijck moesten loopen tot haren Godtslienst" {Kerkel. Geschied, blz. 765a). Geheel eveneens luidt de desbetreffende verklaring van den toenmaligen Engelschen gezant hier te lande, Dudley Carleton, wiens verhaal, in een brief van 6/16 Febr. 1617 aan den Engelschen Staatssecretaris Raoul Win wood, ^ bijna woordelijk met dat van Trigland overeenkomt, en die, sprekende van hetgeen te dien aanzien toen kort geleden in Rotterdam was voorgevallen, ook doet zien,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen