De wetenschap van den Logos - pagina 25

19 Intusschen kom ik nu terug op de a f 1 e i d i n g en het tegenwoor' dige g e b r u i k van het woord p h i 1 o 1 o g i e. Terwijl

in

de andere samenstellingen o p - l o g i a

dit laatste

deel van het compositum het regeerende is, als a s t r o l o g i e , de wetenschap der sterren, t h e o l o g i e de wetenschap van God, p h y s i o l o g i c de wetenschap der natuur en dergelijke, is in p h i l o l o g i e het laatste deel het geregeerde : de liefde tot den logos, evenals philosophie, de liefde tot de wijsheid; terwijl dus in de andere namen der wetenschappen de l o g o s het su bj e e t is, is hier l o g o s het obj e e t . Philologie is de wetenschap van den logos, de wetenschap die den l o g o s tot v o o r w e r p heeft. Daar logos echter, evenals ons woord r e d e , tweeërlei hoofdbeteekenis heeft, die van w o o r d en van o o r d e e l ,

gedachte,

rijst wederom de vraag in welke beteekenis l o g o s in philologie het object uitmaakt, en dan moet het antwoord luiden: in die van woord

in zijn ruimsten zin genomen.

Daarbij echter dient/

dadelijk de opmerking gemaakt te worden, dat logos in dezen zin nooit van logos in den zin van g e d a c h t e ,

oordeel,

rede

mag worden losgemaakt; beide zijn te beschouwen als twee zijden van één wezen; het woord de buitenzijde, de gedachte de binnenzijde, wel te onderscheiden, maar nooit te scheiden. De logos als het woord is de uiting van den logos als het zelfbewust, redelijk denkend wezen. In dien zin is de logos het object van de philologie. Ook de historie is van het begrip logos uitgegaan, zooals blijkt uit de geschiedenis der Historiographie. Immers de oudste Grieksche ge-' schiedschrijvers worden door Thucydides l o g o g r a p h e n genoemd.^ Herodotus, de vader der geschiedenis, noemt zijn geschiedverhaal een logos; een Xo/oivoto,', een maker van een logos, is bij, hem een geschiedschrijver. kent w a a r a c h t i g

Het woord logos in dezen zin betee-'>

v e r h a a l van iets i).

Inderdaad is door

dat Xoyo; hier het karakter der geschiedenis aangewezen, waaruit haar

methode

voortvloeit.

I) Zie Passow's woordenboek

I

„Het voorwerp van het historisch

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen