Ideëel en reëel - pagina 72

70

waarop hij van nominalisme door Roomschen wordt beschuldigd, verraadt meer handigheid dan ernstigen zin. Of wat moet men denken van uitdrukkingen als deze: »Die calvinistischen Gemeindegründungen, aus dem Nichts hervorgewachsen, religiose und weltliche Angelegenheiten souveran nach selbstgemachten Gesetzen entscheidend, waren praktische Belege der nominalistischen Theorie, dass die Menschen autonom die Gesellschaftsordnung schaffen"? i) Betere argumenten vind ik bij Willmann niet. Ik kan hier natuurlijk op deze zaak niet ingaan; slechts een paar plaatsen wil ik aanhalen. »Quod dicitur," zegt Calvijn 2) »Moses forniam vidisse eo significat Dei Spiritus, non licere nobis formas pro arbitrio coniminisci, sed in forma a Deo ostensa defixos esse oportere omnes nostros sensus." — Op Hebr. XI : 3 teekent hij aan: Continent porro haec verba opti•mam doctrinam, quod in hoc mundo conspicuam habeamus Dei i m a g i n e m " . — E n elders zegt hij 3): »Singulis operibus suis (Deus) certas gloriae suae notas insculpsit . . . . quare eleganter autor epistolae ad Hebraeos saecula nuncupat invisibilium rerum spectacula (Hebr. 1 1 : 3 ) ; — in genere humano clarum operum Dei speculum exstare pronunciat (David)." 4) Laat mij hier nog slechts dit aan toevoegen, dat ook de verdeeling der Theologie in eene archetypa en eene ectypa, zooals de Gereformeerden leeren, 5) ligt op de lijn van het realisme. Deze cognitio archetypa wordt niet alleen voor de Theologie, maar ook ten opzichte van de overige wetenschappen erkend: ,,si quis tamen et aliarum artium ac

i) Willmann II, pag. 636. 2) Comment, op Handel. 7 : 44. 3) Instit. 1. 5. I. 4) Instit. I. 5. 3. 5) Vgl. bijv. Francisci Junü Opuscula theol. sel. de Vera Theol. cap. IV et V ; pag. 54 (ed. Kuyper, Amsterdam 1882) zegt hij: »forma duplex, interna et externa. Internam appellamus illum veluti conceptum aeternum divinae voluntatis et Gratiae in ipso Deo consideratum. Externam vero, illius aeterni conceptus, ut ita dicamus, factam suo tempore in alia influentiam."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen