GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Schuld en straf - pagina 56

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Schuld en straf - pagina 56

Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

50

den tegenstander, waarin deze zich geenszins herkent, en waant dan zeer stevig te staan. Wat innerlijk losgemaakt van het gepleegde, in het verleden liggende kwaad, slechts beteekenis heeft om iets in de toekomst te bereiken, als inenting om crimineele pokken te voorkomen, — wordt niet door mij bedoeld wanneer ik zeg, dat met het begrip van schuld ook wegvalt dat van straf. Dan toch versta ik straf als een wegens toerekenbaar kwaad verdiend en opgelegd leed. De samenhang tusschen schuld en straf, en het begrijpen van een lijden in de straf, kan naar de algemeene opvatting moeielijk geloochend worden; en schijnt ook door de etymologie te worden gestaafd 258). Met opzet voeg ik beide kenmerken — schuld en lijden — \ saam. Immers allen, die de straf geheel of ten deele als middel van generale preventie beschouwen, moeten daarin wel opnemen \, het element van leed 259)^ wat bij wie alleen aan speciale pre; ventie denken, zelfs niet altijd noodig is. Maar het leed aangedaan om anderen af te schrikken rust niet op schuld. Veeleer zijn het juist, die de schuld loochenen, en evenwel een leed willen opleggen, die tot de generale preventie hun toevlucht nemen. In waarheid ontbreekt het begrip van straf reeds lang in allerhande theorie. Het wordt gemist in de theorie van VON FEUERBACH (1775— 1833), volgens STAHL den „Reprasentant des neuern philoso<^y phischen Kriminalrechts," 260) en wiens theorie ook in onze dagen ^A^ ZOO verbreid is. VON FEUERBACH laat de straf los, voorzoover '.^^ hij, — en dit staat bij hem op den voorgrond, — de strafbedreiging K^rx Y . / wil laten werken als middel om af te houden van het kwaad. s^iy ^y w'ien de straf noodig acht om der wet deze-kracht te doen be • ^'"^^ ^ houden, zoodat de straf inderdaad bedoelt het voorkomen van het nadeel der straffeloosheid onder het publiek. Eigenlijk had de strafbedreiging het kwaad moeten beletten. Het is in zekeren zin hinderlijke misrekening, als het kwaad nochtans uitbreekt; een lastig geval. In den grond was niet bedoeld te straffen. Maar wordt het bedreigde leed niet toegepast, waarvoor op zich zelf weinig reden is, dan gaat het als in zoo

O ^^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's

Schuld en straf - pagina 56

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's