Het zedelijk karakter der Reformatie gehandhaafd tegenover Rome - pagina 65

55 teekende, niet anders dan een veroordeeling van 't Protestantisme in zijn geheel gezien en al keurde men de wijze van uitdrukking als te scherp af, de teekening zelf achtte men historisch onbetwistbaar juist; zelfs na de verklaring van den Paus ging men dan ook voort met in dagbladartikelen en brochures aan te toonen, dat de beschuldiging door den Paus tegen de Protestanten ingebracht op onwraakbare historische feiten berustte. Zoo o. a. ten onzent in een artikelenreeks van W. KNUIF in het Centrum van 24 Oct. 1910 en v.v. onder den titel: Het Roomsche schild, en later afzonderlijk uitgegeven onder den titel: Om de Borromaeusencydiek, 1910. Het klinkt daarom wel ietwat zonderling, als men van Roomsche zijde verklaren komt: ge miskent de bedoeling van de Encycliek door haar op uw reformatoren te laten slaan, want de Paus heeft aan geheel andere mannen gedacht. In de tweede plaats past de schildering, die de Paus gaf, van het ontzettende bederf, dat door deze „reformatoren" over heel de Kerk zou zijn gebracht, van den steun, dien ze vonden bij volken en vorsten, en van de oorlogen en twisten, die in Europa het gevolg van hun optreden waren, kwalijk op deze onbeteekenende „Italiaansche reformatoren". Volkomen terecht merkt dan ook de oudKatholiek MAX RACHEL, Der Ultramontanismus p. 19 op: „Dieitalienische Reformation war bei dem ausgezeichneten Verfolgungssystem der Inquisition im allgemeinen so unbedeutend und hat so wenig führende Manner gezeitigt, dasz die Worte der Enzyklika diesen gegenüber voUstandig deplaziert waren, abgesehen davon, dasz die Bemerkung über die „verkommenen Fürsten" gar keinen Sinn hatte, da von italienischen Fürsten, die der Reformation sich angeschlossen haben, uns und wohl auch dem Rapste nichts bekannt ist." En in de derde plaats heeft men in de onmiddellijke omgeving van den Paus, toen de Encycliek in het licht verscheen, niet anders geoordeeld, dan dat de Paus daarmede bedoelde het Protestantisme in 't algemeen te treffen. In de Italiaansche vertaling van de Encycliek worden de meer omsluierde uitdrukkingen van den Latijnschen tekst (instauratio, disciplinae veteris restitutores en per speciem sacrae libertatis vindicandae) weergegeven door de ondubbelzinnige woorden: Rifortna, Riformatori en liberta Evangelica. En de Unita Catolica, het lievelingsblad van den Paus, verklaarde ronduit: „De Paus heeft volkomen recht het noodlottige werk van de Hervorming toe te schrijven aan het bederf, zoowel van het denken als van den wil. Zulk een taal was noodig, opdat de ooren der Protestanten de waarheid zouden hooren" (bij RACHEL, t. a. p. p. 18).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen