Reformatie van de Catechisatie.

IV (Slot).

Van den tijid flier catechese Komeii we lot ft© plaats der catechese.

Waarlijk, de Reform'atie mag onizie catecihisatielok'alen wel eens bi!niaie!nidrin, gen.

Ook op dit gebied is het kerfcelijk onderwijs „eeuwen ten achter".

Voor het maatschappelijk onderwijs 'hebben de Christenen zich — het moge tal 'hum eere geaegd worden — bovienmlate itngespannen. Na een zwaren schoolstrijd (mlilsscliien begiin't .aanstonds nog zwaarder strijid, oiiil Idie gees'telijke vrijheid van onze sioholen tegen sitaatsbemoeizucM te hajidhaven) zijn doelmatige igebouwien voor lager-en mulo^otoderwijs verrezen, geheel naar de behoefteln van den Hjd, rekening houdeïiid miet hygiënische eischen van lucht en licht, voorzien vain uitsitek'eiade leermiddelen.

En vergelijk met ziulke prachtinrichtiingen de looaliteiten, die d^en IcHienaren des Woords veelal aangeboden werden.

Het is om bij te huilen.

Er Izijn gumstiige' uitzota'deiiagen, maar, in het algemeen igienomeH, , is de toestand treurig.

Er zijn oatechisatielollsalen, niet grooljer dan een huiskamer, waax de leerlingen .ingepeTst worden. Crebrekkige verlichting; la, ge verdiepiwg; bedompte atmosfeer; ondoehnatige, nielt rookvrije verwarming; verflooze ramen en deurian; muren, die vóór tientallen jarem wit geweas't moeten zijn, maar er nu vuil groezelig uitzien; s.oms eeïi steenen vloer met in gruiaelementen getrapte tegels; geheel ongesiolükte banken, dikwijls zondet rugleuning, met veel te smalle zittilnlg 'cn te kleine lessenaar, ^oodat de leerling iniet jin staat ïs er eien cahier op te leggen om' ©en aaJniteieWening te maken, zonder met den rug vajn zijln vóórbuurman jn confliat te komen. Er zijin va|ni die „kamers", die meer gelijken op ©öa axrestanfjeinhok dan op leen catechisatielokaal.

En dan de hulpmiddelen voor het o'hderwijs'. Och, atmel

Een A'^oldoend aamtal bijbels, waai'in de leerlingen leen ie biehajndelen Schriftgedeelte kunnfen nalezen, ontbreekt.

Geschikte .platen ten behoevte vaU .helt onderwijs in de HeiUge Geschiedenis — ontbreken. Een kaart van de zetiidingsterreinen op Midden-Java ©n Soemba — ontbreekt.

Landkaarten van Palestina 'en van de rijken in het Oosten — ontbreken. En indien er nog een landkaart van Palestina halngt, dan is die zóó oud en veroiuidendi, idat het ding eender in een museium thuis hoort, dan in een lokaal bestemd vooT het kerkelijk onderwijs.

Dof zw: ajrt bond en krijt — ontbreken.

Ja, wat lontbreekt in vele caLeohisatie-„ka: meirs" niet?

Haast alles.

Het is verldaarbaar, vvamieer zulke toestandein voorkomen in tijden vain verdrukking en armo'ede, als de kerk des Heeren wordt vervolgd. Dan schuilt men weg, en komt samen, F^ar m'cn maar vergaderen kan. Al is 'ton'der den blooten hemel.

Maar, 'Grod zij' dank, in zulk ee^n lijdensperiode verfceeren op dit oogenblik onze Gereform'eeride . kerken niet. De Heere zegent ons met s'loöelijke middelen, om in 'de naoden van 'den kerkedienst naar behooren te kunnen voorzien. Het kan op de meeste plaatsen wel anders, als mön maar landers wil. En men wil wel anders als men tot het besef komt, dat het anders moet.

Ik .hoop 'dat vele ouderlingen dit artikel lezleii.. Zij hebben hier een roeping, en zijn verplicht voor ©en goed ondervójslokaal te zorgen.

Sticht dadelijk een fonds om een doehnatig gtebouw te zetten, waarin 'eein zaal die alleen voor oateohisatie dient.

Roept 'de kerkleden walcker, bezielt de jonge menseben voor dit doel.

Zijn bij' u de toestandein ellendig, slaat dadelijk de hand aan 'den ploeg.

Dit is ook ©en deel van'uw ï; org voor de kudèe.

Nog één „punt van noadige reformatie" dient kort besproken, vóór wij deze arükelen besluiten.-

Het is de methode.

Door bevruchting van de psychologie heeft de paedagogiek zich ook in de laatste jaren ontwikkeld op het gebied van die oöiderwijsmethoidiei En waar paedagoigiefc en catechetiek zoo liauw .samen hangen, kan de catechese winst doen met dé resultaten die de studie deT paedagogiek' ons heeft geboden. Laat mij' in dit verband wijzen op een geschrift, 'dat in 1916 van mij'n hand verscheen onder den titel „Psychologie en Cateehese", bij de Uitgeversmaafschappij E. J. Bosch te Baarn.

Er wordt op sommige cateohisatiën ©en methoide toegepast, 'die voor het forum van een watenschap-P'elijke m'ethodiek niet bestaan kan en in het belang van onderwij's ^n leerling'en hervormd moet worden.

Die verköerde methode bestaat hierin, dat, na de opening met psalmgezang en gebed, de les jdie de vorige maal is opgegeven (maar niet besproken), overhoord wordt. Daarna volgt behanldeling van de les, die pas is opgezegd. Deze behandeling geschiedt vragenderwijis. le'der van de leerlingen, die zooeven het van buiten geleerde antwoord op leen vraag uit het boekje moest geven, heeft te antwoorden op eejn , jbuitenvraag", idie hem. do.or den predikant wordt gesteld. Weet de leerling het antw.oord 'niet, 'dan tracht 'de leeraar hem er „op" te brengen. 'Gelukt ook 'dat niet, dan zet hi| op hoop van .succes bij: andere leerlingen zijn vragien . voo-rt. Bijna , uitsluitend vragenderwijs, een enkele maal onderbroken door bespreking van ©en moeilijk punt, wordt de stof behandeld. Aan het ©inde wordt de les voor de volgenjde week opgegeven zonder dat dezie is verklaard.

Tegen deze methode gelden gewichtige bezwarien. Vooreerst kan men, uit een principieel oogpunt beschouwd, zich niet aan de gedachte ontworstelen, dat de kennis van de waarheid Goids in den leerling aanwezig is ein. door vragen er uitgehaalid; mioet wo.iiden. Hier is een overblijfeel van de socratische methode der rationalisten in de achttiend© eeuw, welke ©en bijlziondere openbaring baitenons niet noodig haidden, maar de kennis vajn 'God en Goddelijke 'dingen door logische redeneering konden afleiden uit d© redew.aai-h©den die ieider mensoh van nature bezat. De waarheid was in de|n niènsch aanwezig, van zijn jeugd af; 'twas maar . de 'kunst, ze er uit iie halen. Woii^dt ideze m'ethode der rationalisten biji de catechese toegepast, dan leidt Idït principieel tot een miskennen van de noodzakelij'kheid 'eener objectieve, buiten ons zich bevindende openbaring. Het heil ons dioor God in Christus 'g©soh.o.nken, is met uit den miensch, de wijsheid Gods in het Evangelie' geopenbaarld is nooit in het hart van eanig mensoh opg'öklom.men, en hieruit volgt voor de methode van onderwijSi, 'dat de geloofsleer door den ambtsdrager in den naam des Heeren moet worden meegddiee'ld ein door den leerling igeloiovig .aangehoord wodden.

Ten tweede komt onder invloed van die me!thdde lichtelijk .het .ambtelijk karakter van het onderwijs in be't gedran'g' 'en doet'de oatecheet alleen dienst als vragenathleet. Waarbij' dani no'g' dit practisch bezwaar komt, 'dat ide meeste catecheten niet in staat zij'n in korten tijd - zoo groot aantal vrageïi helder te stellen.

Ten derde. Omdat is nagelaten de te leeren les ©erst te verklaren, w.oirdt hel van buiten loeren bemoeilijkt. Het is een algemeen erkend feit fen de laboratoriumiproeven van Ebbinghaus 'en Meumann 'hebbein het bevestigd, dal hetgeeni men verstaat e.n begrjj'p't, gema& elijk in het geheugen wordt geprent.

Om deze redenen verdieWt het de voorkeur, na bij wijze van repetitie de les van den vorigen 'keer te hebben 'Overhoord, 'het gedeelte Idier geloofsleer te bespreken, 'dat 'de leerlingen zich voor de volgende maal moeten eigen malcen. De inhoud van 'de les moet op zóó bevatteUjfce wijzie en in zulk een leenvo'udigen vorm voorgesteld woridsn, dat 'de leerlingen zonder veel moieite appercipeeren, '|d.i. geestelijk opnemen en verwerken.

De vragen behoeven, bij het domineeren der doceermethode niet achterwege gelaten te world'en.

Mogen dat zelfs niet. Behalve de repetitievraigen, zijn er vragen om' ^aanknooping, te 'zoeken bij het vroeger behandelde, vraigen om belangste'llin'g te wekken, vragen om 'de opmerkzaamh'eid te scherpen, 'enz; . Eien lenkele niaal kan do'or ©en tactvol docent ook een vraag gesteld wodde'n m'et ©en paranaetisch doel.

Ook mag niet nagelaten, om 'de vier a vij'f lessen te repeteeren. Dat is noodig zal de 'stof er in komen. E^epetitio lest m-aiter sludiorum.

Aan het slot van 'deze arükelen i) niag nog eens geconstateerd worden, dat we sinds 'de zeven|, iend© eeuw vooruitgegaan zij!n. De reformatie van de catechese heeft zich 'doioirgezet.

Maar we zijn er ijog niet.

De refoamatie moet zich blij^^en doorzetten. De kinderen der Christenen, 'de erfgenamen van het verbond Gods, bebb-en recht op het besile dat we hun kunnen geven.

T. HOEKSTRA.

Repliek van Ds Huismans.

Ds Huismans zond ons repliek op ons artikel nit het vorige nmnmer.

Er ligt echter nog. ile veel copie, dan 'dat wij' het nu kunnen O'pnemien.

We hopen bet 'een volgetad niaial te plaatsen.

HEPP.

1) Omdat een groot .aantal v.ervolgartikeleh over één onderwerp niet w.Knschsl)Jfc wordt geacht, zfl'n slechts enkele punten, kort besproken. Het is mij!» pla'n, als de Redactie het goeS vindt, 'eeinige artikeleii, elk onder een apart hoofil, te laten volgen. Over „Reformatie van de Catechisatie" is 'nog heel wat te zeggen. T. H. '

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen