Individueele Opvoeding.

I.

Het spreken ea schrijven over de Persoonlijkheid en het Individueele is aan de orde van den dag.

Bij alle goeds, dal daaruit voortkomt, wijst het op een bedenkelijk verschijnsel, n.l. dat de velerlei bespreking

vaak herinnert aan een ondergrondsch besef van onvolkomenheid en gemis. Als de winter buitengewoon streng is, praten we onwillekeurig over de zachte winters die ons hengen.

Dit behoeft echter de eenige reden van het Veelvuldig beschouwen niet te zijn. Ook dan, wanneer een zaals: nieuw is, staat ze in het middelpunt van aller belangstelling. Wanneer opzienbarende onthullingen worden gedaan omtrent een vermeend geheim verdrag, staan de couranten dagen laiig er vol van en druppelt het weken lang nog na. Laten we hopen, dat van de twee: eener, - /.ijds het gevoel van gemis aan persoonlijkheid en de

belioefte aan sterking er van en anderzijds de belangstelling die het opnieuw ontdekte heeft, de laatste de st< > rkste is, ook al zal de eerste er niet vreemd aan zijn.

Wanneer we thans ook druk over de individueele opvoeding spreken, mag dit niet zijn in den zin van eenj toespitsing van de individualiteit van een ieder mensch.

Decroly, de Belgisdie paedagoog, die in de buurt van Brussel een proefschooltje stichtte, wil het kind voorbereiden voor het practische sociale leven.

Daartoe breekt hij met de methode van Uians, om streng gescheiden de vakken naast elkaar en na elkaar, of ook in gekuns'telden samenhang, te behandelen. Hij stelt daarvoor in de plaats allerlei complexen, die de belangstelling in het centrum der opmerkzaamheid plaatst.

Als een dier centra, als een dier groote kennis-gebiedeii geeft hij aan, de kennis van de eigen persoon, het bewust worden van zich zelf en zijn behoeften, van zijn neigingen, van zijn verlangens en zijn idealen.

.Maar een opvoeding in die richting maakt, dat een mensch zich zelf interessant zal vinden en dat is een groot kwaad. Menschen, die van zich zelf meenen, iets belangrijks te zijn, zijn onaangenaam in de samenleving en vaak ver van het koninkrijk Gods. Het bewerkt een uitgroei der persoonlijkheid ten koste van den medemensch, ten koste van eigen geluk.

Voor 'kinderen is deze richting geheel ongeschikt. Het kiii'd. is ünmers nog geen persoonlijkheid en nog geen 'kafé^kter.

Het biologisch gegeven, aanleg en kracht voor en bij de geboorte reeds ontvangen, kan door inwerking van hét intelligibele slechts langzaamaan onder medewerking van milieu en opzettelijke opvoeding tot een staand karakter groeien. Daarbij kan en mag alle aanleg in iemand in de verste verte niet tot ontplooiing komen. Het kan niet zelfs in de meest gunstige omstandigheden. Veel blijft latent. Het mag niet, omdat de zonde haar verdervenden invloed op het pasgeboren kind reeds heel sterk heeft uitgeoefend.

En van wat actueel wordt en optreedt, geldt, dat alleen door strijd en moeite een persoonlijkheid zich uit de natuurlijke individualiteit kan ontwikkelen.

De vruchtboom wordt door enting, door snijden en snoeien goed. ' ) ;

De strijd der opvoeding gaat niet tegen de wanbeschaving builen het kind of van buitenaf in het kind gebracht, maar tegen de zondige slechtheid in het kind, in het hart verweven. Het jonge kind is een zinne; lijk instinct wezen, dat met al zijn grillen, zijn onbeheerschtbeden, zijn hartstochten niet mag uitgroeien, maar moet worden ingeperkt. De individueele wil met al zijn luimen en hartstochten moet onderworpen worden, moet leeren gehoorzamen aan hooger Wil, zal het kind niet verloren gaan, maar leven. Ware opvoeding is leidin.g, die begint met maatregelen, die in beginsel dwang zijn, doch tevens een sterking van wat van binnen in het kind is, zóó dat er voor het kwade steeds minder plaats en energie overblijft. En dat alles onder de leiding en werking van Gods Woord en Geest.

Aldus zal uit de individualiteit de persoonlijkheid zich loswikkelen. „Individualitat ist gegeben. Personlichkeit aufgegeben". Persoonlijkheid is geheiligde individualiteit.

Deze persoonlijkheid is volgens EUen Key, alias Nietzsche, „mijn overschot op het algemeen menschelijke — niet mijn algemeen menschelijk gedeelte". Is deze opvatting juist? Zouden er tusschen de individuen radicale verschillen bestaa.n? Neen, individualiteit is niet een boven de vlakte. zwevende kegel. Ze is een golving in de kam van den heuvel of bergrijrug.

In het drieledig gebod: God lief te hebben met geheel het hart, geheel de ziel, geheel het verstand, met alle macht — zich zelf en den naaste als zich zelf, ligt de bestemming van den mensch en het einddoel der opvoeding. Al wat verder als doel genoemd wordt. Maatschappij en Gemeenschap, Kerk of Staat is niet dan tusschendoel, d.i. middel tot dit hoogere. De volbrenging van dit groote gebod Gods wordt eenmaal bereikt door Gods kinderen. Zij het volkomen pas in den staat der heerlijkheid, zoo wijst het in deze bedeeling toch richting en weg.

De Christelijke opvoeding moet leiden tot een blijmoedig zicli overgeven aan God. Wij hebben God lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. Die liefde Gods alleen breekt het zondig egoïsme. Ze straalt door alles heen. Ze is alles-verbindend, omdat ze is de band der volmaaktheid. Zoo wordt de liefde Gods in ons, hefde tot God en tot de mede-schepselen Gods. Zonder de liefde van en tot God is geen echte sociale opvooiding mogelijk, maar kan ook de individu zich niet vormen ten goede. Alleen in dit verband mag van individueele opvoeding worden gesproken en daarnaar getracht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen