Gereformeerde Apologetiek - pagina 7

9 deels ook doet zich hierin gelden het positivisme, dat allerminst nog overwonnen is. Voornamelijk echter vloeit het voort uit de algemeene geestesgesteldheid van den tegenwoordigen tijd. Men heeft den zin voor samenhang in het geestesleven verloren. Men erkent de heerschappij van beginselen slechts in zoover, als deze te ontdekken vallen in het speciale studievak. Ja, men verklaart niet zelden die secundaire beginselen primair en eischt, dat heel de wetenschap zich aan een geliefkoosde détailstudie zal conformeeren. C A R L S T A N G E , die de grootheid van den modernen tijd zoekt niet in religie of kunst, maar in de wetenschap, welke volgens hem thans eerst haar klassieke periode intreedt, den zin voor werkelijkheid heeft ontdekt en op schitterende wijze exploi­ teert, welke met realiteiten ons verrast, die ons in het begin als sprookjes voorkomen, welke het in den waren zin des woords tot wereldbeheersching heeft gebracht en de levensgenieting onder ieders bereik heeft gesteld, stort de fiolen van zijn toorn leeg over wat hij noemt „der Fanatismus des Spezialistentums." Hij acht dat het grootste kwaad van onze moderne beschaving. „Der moderne Gelehrte," zoo luidt zijn diagnose, „ist grund­ sätzlich Spezialist." In de kringen der natuuronderzoekers en medici, in de kringen der filologen en geschiedvorschers, gaat hij voort, vindt men tegenwoordig slechts enkele zeldzamen, voor wie leven en wereld niet samenvallen met hun speciale weten­ schap. Vandaar dan ook, dat zij in hun leven voor de hoogste en laatste vragen der menschheid geen ruimte openlaten. De filosofie heeft het bewijs geleverd, dat ten opzichte van deze hoogste en laatste vragen met natuurwetenschappelijke experimenten en filologische kritiek niets te bereiken valt. Maar dat is voor de geleerde specialiteiten slechts een reden, om deze vragen ad acta te leggen. " ) In gelijken geest oordeelt ook T R O E L T S C H . ) De historicus, die uitgenoodigd om een geschiedenis van de Duitsche kerkhervorming te schrijven, verontwaardigd antwoordde: „Mijn levenstaak is de geschiedenis van Duitschland van 1525 tot 1530," was betrekkelijk nog een ongevaarlijk m a n . ) Er zijn er misschien, die — vergeef mij dit tikje overdrijving — in zijn plaats van uit het gezichtspunt dier vijf jaren over HAMMURABI of NAPOLEON, over palaeontologie of obstetrie hadden durven schrijven. 12

1S

Ook de moderne kunst wordt door dat eenheidsgemis gedrukt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen