De wetenschap van den Logos - pagina 26

20

onderzoek" zegt Ottokar Lorenz in zijn werk over Leopold von Ranke, „is noch het feit op zich zelf, noch de handeling, waaruit het feit is voortgekomen, maar de overlevering, die van beide bestaat" i).

En willen we onder logos in deze samenstellingenen

in dit verband, overeenkomstig de nieuwere opvatting, alleen den prozavorm van de rede in tegenstelling met den dichtvorm verstaan, dan blijft toch dezelfde betrekking tot den logos, daar juist de geschiedschrijving het eerst dezen prozavorm aanneemt en daardoor toont, dat zij haar uitgangspunt neemt in den logos als de rechtstreeksche uitdrukking van het denken in tegenstelling met het aangedreven, opgewekte gemoed of de dichtende phantasie, die zich den gebonden vorm der rede koos. Dat het begrip logos ook in de philosophic een grondbegrip is blijkt wel niet uit het woord zelf, maar Plato noemt ergens in zijn werk over den Staat 2) de woorden philosophos en philologos als synoniemen; de minnaar van de wijsheid is de minnaar van de rede, door welke alleen die wijsheid, naar Plato's meening, verkregen wordt.

Sedert de dagen van Socrates werd de vorming

van begrippen door de rede de grondslag der wijsbegeerte en kwam de logos meer dan de praktische sophia op den voorgrond. De logica, die haar afkomst van den logos in haar naam reeds verraadt, werd geboren, al kwam de term zelf eerst bij de Stoïcijnen voor en nog niet bij den vader der logica, Aristoteles. Zoo blijkt dus, dat etymologisch de logos, het woord als uiting i der gedachte, het voorwerp is der philologie en dat bovendien ' datzelfde begrip in de ontwikkeling der historiographie en der j philosophic de eerste plaats inneemt, het uitgangspunt vormt dier l wetenschappen. Historisch zijn ze opgegroeid uit éénen wortel en i ) P a g . 308 en 309. "EtCdfSiinf^ (foQfjfiimit'

IV j/fiïi' JC^ay/iaTon',

y.(t'i i'icijQicai,

yfróftêroi,

dx!}ifJc!>i;, xadfii'i^ Xóyoiv

Vergelijk daarmede den proloog van het Evangelie naar Lucas:

noXXal fTCf/fiQijoav

vijv

2) Zie bladz. 17.

Tui i.óyov,

aoi, yjid^'at,

d^tfdlfuav.

uvar

éiu

a & n i, li lijy

ijoir

Ttffil cüiv 7Cf7t).ij()a-

y.aD-ox; ic a Q é ^ o o a v •ijnZv ol K.'{' "-Q'/Jji IIVTÓTCCHI, ftfojf

xfiacioce

xa/.ioij TCttQ^xoXovO-ijxoti, arcoO-fi'

Qeóft/.f,

"ra fTliyvtoi; JtfQt üv

vcaair

xaiiy/j'jd'tii

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen