GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie - pagina 36

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie - pagina 36

Rede, bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

5^ uitwerking. De zaak, die het hier geldt, is zoo van het uiterste gewicht voor de toekomst der Evolutie-leer, dat ik mij eer beschuldig van te kort dan te uitvoerig te zijn geweest. Immers al droegen deze studiën over de overerving daarin veel schoone vrucht, dat ze ons tot in het verborgenste leven der cel een veel meer samengestelde existentie deden kennen, dan dusver vermoed werd^ ze hebben het volstrekte onvermogen, om het feit der overerving mechanisch te verklaren, in zoo helder licht geplaatst, dat het niet te sterk gesproken is, zoo ik zeg, dat het monistisch mechanisme der geheele Evolutie-leer in haar Archilleshiel er doodelijk door is getroffen. Ze kan het alles beheerschende feit der overerving voor den opbouw van haar kosmos niet missen, en op dat feit der overerving breekt haar monistisch-mechanisme als een zeepbel. Is toch eenmaal op dit punt de heerschappij van een onstoffelijk principe, van een Weltmechaniker of van de fonnatie naar een idee, een onafwijsbare noodzakelijkheid gebleken, dan treedt hierin naast het mechanisme een organische factor op, en blijkt zoowel het absolute Mechanisme als het strakke Monisme een hersenschim. Andere niet minder ernstige bedenkingen komen hierbij. Reeds stipte ik, in verband met de overerving, het vraagstuk van hét ontstaan der variatiën bij de individualiseering aan. Van waar deze variatiën, die in het systeem der Selectie geacht worden telkens nieuwe aanwinste bij de geprivilegieerde individuen met zich te brengen? Doch er is meer. Gelijk toch Dr. Gustav Wolff onbetwistbaar juist opmerkt, is het niet alleen een raadsel, waarin deze variatiën hun oorsprong hebben^ maar is het eisch van het systeem, dat deze variatiën optreden zonder eenige voorafgaande bepaling. Völlige Regellosigkeii moet haar kenmerk zijn. i) Zonder „ganz richtungslose Variation" kan de Mechaniek geen stand houden. Het differentiaal begrip, moet met behulp van summatie, den bouwstijl voor het heelal leveren, maar de door dit begrip aangedragen bouwsteenen mogen dan ook niet vooraf pasklaar ter invoeging zijn gemaakt, of de Mechaniek valt, en de organiseerende idee herwint de oppermacht. En hier nu

i) o. 1. p. 4.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's

Evolutie - pagina 36

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's