GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie - pagina 49

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie - pagina 49

Rede, bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

45 als Dr. Haeckel óns tegenwerpt, dat onze „persoonlijke God" niet anders is dan een „gasförmiges Wirbelthier," en als hij, gevraagd, wat dan onder God te verstaan zij, u ten antwoord geeft: „die Summe aller Atomkrafte und Aetherschwingungen." i) Toch zijn het ongetwijfeld de Duitsche Evolutionisten, die veel meer dan de Engelsche, op dit gebied de juiste gevolgen uit hun beginsel trokken. Het Monisme toch, gelijk deze school het verstaat, beaamt volmondig Goethe's stelling, dat „die Materie nie ohne Geist, der Geist nie ohne Materie existieren oder wirksam sind." Een op zichzelf staande geest is voor de Evolutieleer een Widersinn. Dus moet ze het bestaan van engelen, ?//(?^/ ze het bestaan der ziel, maar zoo dan ook het bestaan van een God principieel loochenen en bestrijden. Een onafhankelijk van de stoffelijke wereld bestaand geestelijk Wezen is voor de Evolutieleer de dood. En als ze dan toch van ,,Religion" blijft spreken, speelt ze met woorden, en verklaart ze, dat ware Religie, na aftrek van „sammtliche mystischen Dogmen und übersinnlichen Oflfenbarungen", haar eigen onschatbare kern alleen begroet in een gelouterde „auf vernünftige Anthropologic gegründete Sittenlehre", een Sittenlehre die dan geformuleerd wordt als het „Gleichgewicht zwischen Egoismus und Altruismus". De hierdoor gewekte stemming krijgt dan het etiket van Frömmigkeit, en dit „Gleichgewicht", in verband gebracht 2) met de „Summe der Atomkrafte und Aetherschwingungen," goochelt men dan aan de schare voor, als de echte „trinitarisch-monistische Religie" van wat W a a r en Goed is en Schoon. 3) M. H. Ik aarzel geen oogenblik zulk een roekeloos spel met het heiligste gedreven te brandmerken als de lafste quasi-religieuze verzinning die ooit onder woorden is gebracht. Laat men eerlijk zijn, den moed zijner overtuiging bezitten, en er rond voor uitkomen, dat de Evolutie niet slechts atheïstisch, maar anti-theistisch is, en op alle religie als menschelijk zelfbedrog den ban legt. Dan

i) Monismtis als Band zwischen Religion luiii Wissenschaft, p. 33. 2) O. 1. p. 28.

3) O. 1. p. 36.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's

Evolutie - pagina 49

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's