Het zedelijk karakter der Reformatie gehandhaafd tegenover Rome - pagina 46

36 en zich overgaven aan allerlei vleeschelijke begeerten, aan alle soorten van onkuischheid, en aan een ongebonden en onbeteugelde wellust, zoozeer zelfs, dat ze noch de aan God gewijde maagden, noch de getrouwde vrouwen meer ontzagen"? ^*''). Uitspraken, die in hare generaliseering natuurlijk even onjuist zijn, als wat Nicolaas de Clemangis over de kloosters klaagde: „wat, bid ik u, zijn de nonnenkloosters tegenwoordig anders dan afschuwelijke holen van Venusdienst in plaats van heiligdommen Gods, zoodat het 't zelfde is een meisje in een klooster te plaatsen of haar openlijk aan hoererij prijs te geven" '""). De jongere studiën over de Roomsche Kerk aan het einde der Middeleeuwen hebben getoond, dat bij veel diep bederf toch ook waarachtige vroomheid werd gevonden en heusch niet elke priester een hoereerder en elk klooster een bordeel was. Ik beroep me dan ook niet op deze getuigenissen om een contrarequisitoir tegen de Roomsche Kerk in te dienen, maar alleen om u te doen zien, hoe voorzichtig men met dergelijke algemeene uitspraken moet zijn. Toch is met deze critiek op de methode der Roomsche historiografie de aanklacht tegen het Protestantisme nog niet weerlegd, want hoeveel overdrijving ook schuilen moge in het caricatuurbeeld, dat Rome u teekent, het feit laat zich niet ontkennen, dat de vrucht der Reformatie met name in Duitschland, niet geheel beantwoord heeft aan de hooge verwachting, die Luther er van koesterde. Ligt de oorzaak hiervan in de Reformatie zelve of niet? Om die vraag te beantwoorden moet m.i. op drieërlei gelet. Vooreerst, dat in de Roomsche Kerk vóór de Reformatie, gelijk Denifle volkomen terecht heeft opgemerkt, zoowel onder de geestelijkheid als bij het volk een libertinistische richting werd gevonden, die van alle zedelijke tucht afkeerig was. Hoe zwak nu ook bij de algemeene inzinking en verslapping destijds de tucht in de Roomsche Kerk gehandhaafd werd, er was tegen de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen