Het zedelijk karakter der Reformatie gehandhaafd tegenover Rome - pagina 159

149 maar op de nieuwe aarde, die komen zal, zooals Petrus zegt: „novos celos et novam terram Dominus faciet, in quibus iustitia habitet"; maar ze begint toch reeds met hier op aarde zich een woning in ons te bereiden: „parat sibi interim habitationem peccata sanando" (I, 2, p. 111). De geloovigen zijn derhalve „inchoative et in spe sani seu potius sanificati, i.e. sani fientes" (I, 2, p. 176). De bedenking van de Scholastieke Doctoren, dat de justitia en de peccata als contraria elkaar uitsluiten en er daarom van een justitia interna geen sprake kan wezen, voordat de zonde eerst geheel is uitgedreven, weerlegt Luther wederom met het zeer gelukkig gekozen beeld van den kranke, die begint met genezen te worden en in wien de krankheid en de genezende kracht beide gevonden worden : „Nam sicut aeger sanandus est in aegritudine recedendo sed in sanitate accedendo, sic iustus semper est in peccato pede sinistro et vetere homine et in gratia pede dextro i. e. novo homine" (W. A. 1, 42). Dat er in Luther's systeem van een instorting der genade en van een uitdrijven der zonde geen sprake zou wezen, gelijk Denifle beweert, is dus onwaar. Veeleer heeft Luther juist omgekeerd, en volkomen terecht, tegen de Scholastieke Doctoren het bezwaar ingebracht, dat zij de „expulsio peccati" veel te oppervlakkig en uitwendig opvatten, daar ze haar alleen verstonden van de zondige daden, die door het Sacrament weggenomen worden, maar niet van een innerlijke verandering van den persoon zelf. Hun fout is, zegt hij, dat ze „peccatum ad sola opera deflexerunt" (1, 2, p. 111) en daarom alleen „metaphysice (wat Luther hier bedoelt in den zin van moreel) opera peccati et concupiscentias volunt auferri, sicut a pariete albedinem et ab aqua caliditatem" (1, 2, p. 164), alsof de zonde even gemakkelijk van den mensch te verwijderen was als de witte kalk van den muur! De Apostel Paulus, laat hij er op volgen, vat het „auferre peccatum" veel dieper en geestelijker op, als een „voluntatem peccandi mortificari", of juister nog „homine a peccato mortificato et ablato iam et peccatum pulcherrime est ablatum et mortuum" (I, 2, p. 164). Eerst moet de persoon worden veranderd: „ergo donec homo non mutatur per renovationem gratie, nullis operibus potest facere, ut sub peccato et lege non sit" (I, 2, p. 162). „Non ait: peccata tua mutabuntur, sed : tu prior mutaberis et te mutato iam opera quoque mutata erunt" (I, 2, p. 165). Maar al is het doel dezer justitia spiritualis, die door God ons geschonken wordt, volgens Luther wel degelijk, dat ze „ipsum hominem mutat et a peccatis avertit", hij voegt er toch steeds aan toe, dat dit doel hier op aarde nooit volkomen bereikt

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen