GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

LITERATUUR EN KUNST

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

LITERATUUR EN KUNST

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Jong Holland Pak aan! Redactie: Bert Bakker en Leentje M. Hagen. — G. F. Callenbach, Nijkerk.

Een boek voor de jeugd.

Een der moeilijkste vraagstukken van dezen tijd is zeker wel dat van de jeugd. Hoe zwaar ook voor ouderen de druk van de malaise is, zij hebben een verleden waaruit velen in het donkere heden, kracht kunnen putten voor de toekomst. De jeugd heeft alleen maar een toekomst voor zich, maakt zich niet dadelijk bang voor een moeilijk heden, omdat ze haar idealen voor zich uit ziet.

Jeugd overwint legers van smart. En neemt de sterke stad der toekomst hopend in. Zoo heeft me\T. Roland Holst, die voor de ouderen alleen maar zwaren strijd zag in het heden, omdat ze de vruchten van hun werk niet zouden proeven, aan de jeugd de heerlijke bevrijding in de toekomst beloofd. Maar de lange duur van de crisis heeft aan vele jongeren het optimisme ontnomen, daar ze door de toenemende werkloosheid vele wegen voor zich zien geblokkeerd. Ze gaan hun geloof en hun idealisme verliezen.

De ouderen gaan zich met de jeugd bemoeien en veel reeds wordt er gedaan. De literatuur kon zich. ook niet buiten het probleem plaatsen, wilde ze niet buiten het leven komen te staan. Van alle kanten en van uit verschillend sociaal standpunt, beziet de literatuur het probleem, zonder meestal uitkomst te geven.

Uit hel streven otn ook iets voor de jeugd te doen, is het bovengenoemde boek geboren. Het is niet ©en boek over de jongeren, een roman waarin hun leven beschreven en hun moeilijkheden ontvouwd worden, maar een boek voor de jeugd, om goeden raad en afleiding te geven. 'Daarvoor hebben mannen en vrouwen uit de practijk van het leven een bijdrage gegeven, menschen van verschillende godsdienstige gezindheid, vooraanstaanden in onderscheiden ambten en beroepen. Allen bezield met een oprechte belangstelling in de toekomst der jongeren.

Het korte woord vooraf van de samenstellers geeft een wel wat al te simplistische oplossing voor het onderhavige geval. Zij raden Jong-Holland aan een voorbeeld te nemen aan de schrijvers der verschillende artikelen, die allen op hun gebied iets groots hebben gepresteerd. Wanneer zij net zoo aanpakken, als dezen deden, kan elke Hollandsche jongen of meisje het zelfde bereiken op het gebied, waarheen hun aanleg hen wijst. Hoe goed bedoeld deze raad ook moge zijn, terecht zal menigeen hierover zijn hoofd schudden. De bedoeling zal wel zijn, dat ieder die weet van aanpakken, zich met Gods hulp nog een positie kan verwerven, al is die wellicht niet zoo schitterend als de verbeelding die zich voorstelde. Het pad der „voorbeelden" was ook niet steeds met rozen bestrooid, en niet voortdurend werden zij door de zon van voorspoed beschenen. Maar daarom kan hun streven verslappende moed bij anderen doen stijven en angstvalligen een hart onder den riem steken.

Het korte, maar kernachtige woord van den inleider Dr Colijn geeft een ander en beter geluid te hooren. Hij verklaart nader wat aaripakken nu moet beteekenen. Dat is niet meer het krachtig en energiek werken voor het ideaal dat men al 3ang voor oogen had, maar het is aanpakken wat die hand vindt om te doen, zelfs met opoffering van lang gekoesterde idealen. Aanpakken blijft wel geboden, maar de keuze van het terrein is veelal niet meer vrij, maar wordt ons opgedrongen. En dan moet Jong Holland den durf hebben nieuwe wegen te gaan. „Wiorstelen wordt het met inzet van aUe krachten. En dan met geen ander uitzicht dan een sober bestaan."

Voor zulk aanpakken is bidden noodig en een zegen van Boven, en Colijn zou zich zelf niet zijn, als hij daarop niet vooral wees, dat het geestelijke het stoffelijke te boven gaat. Dit korte betoog geeft staal voor het bloed.

Leest men de bijdragen van de achttien medewerkers, dan wordt men aangenaam getroffen door een rijke verscheidenheid. Zuiver literair zijn maar enkele dier stukken, ze schijnen buiten den opzet van het boek te vallen, wat evenwel niet het geval is. Van Eerbeek teekent het tragische lot van den landlooper, den man zonder middel van bestaan, die de werkinrichting tevergeefs ontvluchtte. Selma Lagerlöf zond ook een stukje, niet opdat Jong-Holland van haar zou leeren, dat men met aanpakken en ijverig studeeren een Nobelprijs kan winnen, zooals de redactie het voorstelt^ maar om te toonen hoe schijnbaar onbelangrijke dingen, de wending ten goede kunnen veroorzaken bij een moedelooze. Ten slotte schreef Werumeus Buning een bewerking van een oude Engelsche ballade, waai-in geloof en trouw en mannenmoed blinken tusschen de stroeve bewoordingen der simpele strophen.

Doch de opzet van het werk is niet allereerst literair, maar practisch. Een aantal bekende persoonlijkheden geven een kijkje op verschillend gebied, op de aarde, in de lucht en onder de aarde. De moderne vliegkunst overwint nog dagelijks nieuwe moeiljjkheden, om nieuwe mogelijkheden te scheppen. En in liet donker van de mijnen bereikt men met nieuwe vindingen telkens grooter resultaten bij de oude kolendelving. Heel modern is het stuk van Dr Luning Prak, die de Melbourne-race als type neemt voor de jacht naar het goede baantje, dat alleen de geschikten kunnen krijgen. Met het nieuwe middel, de tests, wil hij de jongeren tijd verknoeien door de verkeerde keuze besparen. Ieder moet voor zich de geschiktheid voor een bepaald vak bepalen of die laten bepalen, om niet een tijdlang een richting in te slaan, die de zijne niet blijkt te zijn, en waardoor hij in de race naar het einddoel anderen zich voor laat komen. Het eenige bezwaar hiertegen is, dat de schrijver te weinig rekent met de ware roeping. Wel zal ieder zich consciëntieus moeten afvragen of het werkelijk roeping is, die hem een bepaalde richting doet uitgaan, maar is dit het gevalj dan zal de kracht die daarin ligt, vele moeilijkheden overwinnen. Een al te mechanische opvatting doet te kort aan de geestelijke zijde van een beroep of ambt.

Ileel interessant is het stuk autobiografie van Dr van Broekhuizen, den Zuid-Afrikaansclien gezant in ons land. De Zuid-Afrikaansche taal waarin hij schrijft, geeft een bijzondere kleur aan zijn romantisch, maar ware verhaal. Het is een goede idee geweest van de samenstellers om dit stuk op te nemen en door den strijd van een stamverwant volk Jong-Holland te laten zien, wat vastberaden willen en onwankelbaar vertrouwen op

God kan bewerken. Het zou te lang zijn alle bijdragen te noemen die er verder in staan, de beschouwende en de sportieve, die alle een gezonden geest ademen. iWlant dit is de verdienste van dit boek, het is frisch, gezond, opgewekt. En al moge dan het resultaat niet zijn dat, wat de samenstellers er in zagen, niemand zal dit boek onbevredigd uit handen leggen. Het bevat wenken die misschien pas veel later uit het onderbewuste zullen opduiken, maar die niet zullen nalaten invloed uit te oefenen.

De uitvoering is zeer te prijzen. Foto en penteekening verluchten den tekst en geven een genot opzichzelf. En de toon èn de vorm hebben iets jeugdigs over zich. Het is een mooi .boek voor jong en oud.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 maart 1936

De Reformatie | 8 Pagina's

LITERATUUR EN KUNST

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 maart 1936

De Reformatie | 8 Pagina's