Het kerkverband der Nederlandsche Gereformeerde Kerken, gelijk dat gekend wordt uit de handelingen van den Amsterdamsche Kerkeraad in den aanvang der 17e eeuw - pagina 31

HET KEEEVEKBAND NATIONAAL.

29

concepten bij de Staten ingekomen, zij zouden hoogst waarschijnlijk aanstonds zijn aangenomen; en van de Nationale Synode zou dan wel nooit iets gekomen zijn. Maar gelukkig was het een beginsel bij de Burgemeesters, om in kerkelijke zaken de kerk eerst te raadplegen; en met grooten ernst werd hun toen betoogd, dat al zulke concepten volstrekt onaannemelijk waren. Niets zou kunnen baten dan alleen de Nationale Synode; en daarop moest dan ook altijd worden aangehouden. Trouw aan haar 'beginsel liet de Overheid die concepten dan rusten. En de kerkeraad kon dan verder, bij zijn streven, altijd rekenen op haar steun 1). Die zoo krachtig volgehouden tegenstand tegen kerkelijk provincialisme, > en die nimmer rustende aandrang op eene Nationale Synode, zij bewijzen, ^ beter dan alle redeneeringen, hoe het met den omvang van het kerkverband toen gesteld was. Op staatkundig gebied mocht "het waar "zyn, dat de provinciale zelfstandigheid hooger stond dan de band van de unie. Maar, zoo beloogde de kerkeraad aan II. II. Burgemeesteren, en deze wederom aan de Staten van Holland, terwijl door de Staten-Generaal, en ten slotte ook door de Staten van alle provinciën, dienovereenkomstig besloten en gehandeld is: „Het heeft met de Kercke Christi een andert> gelegentheyt als met den Politijcken Staat. Want de Gereformeerde Kercken? in d e z e N e d e r l a n d e n ^) hebben haren bandt ende eenicheyt onder 0 \ ^ malkanderen ghehadt, oock doense noch onder 't kruys waren suchtende, y voor dat de unie tusschen de Provinciën is geraaeckt, welcken bandt(^ nimmermeer en kan noch behoort opgelost te worden" ^). 1) Vgl. hierachter Bijlage C, waarin alles is bijeengevoegd wat in de Kerkeraadsnotulen voorkomt met betrekking tot de adviezen, die over de algemeene belangen der kerken aan de Amsterdamsche Overheid gegeven zijn. 2) We spatieeren deze woorden, die hier van zooveel beteekenis zijn. ^) Uit de nPoincten, aengaende het houden des Nationalen Synodi, den 23. Martii Anno 1618., by die van Amstelredam, inde vergaderinghe van de Staten van Hollandt, ende West-Vrieslandt overghelevert"; afgedrukt o. a. bij Baudaert, Memoryen, B. X, blz. 23—25, en bij Trigland, Kerckel. Geschied., blz. 1051—1054. Uit de Amsterdamsche Kerkeraadsnotulen van 5 en 8 Maart 4618 (zie hierachter Bijlage C) blijkt, gelijk ook door Baudaert (blz. 23) en uitvoeriger door Trigland (blz. 1051) verhaald wordt, dat de Amsterdamsche predikanten van wege den kerkeraad de Burgemeesters over die punten schriftelijk geadviseerd hebben. Wtenbogaert (Keixkel. Hist., ie Deel, blz. 268a) maakte daarvan door eene onjuiste aanhaling van Baudaerts woorden, dat het gansche stuk van de Burgegemeesters door de predikanten gesteld was. En ofschoon dat nu wel niet gezegd is door Baudaert, toch zal, wat de zaak betreft, "Wtenbogaert wel gelijk hebben; zooals ook gestaafd wordt door do zeer voorzichtige uitlating van ïrigland: »dat daer uyt" (nl. uit het schrift der Amsterd. predikanten) nyet genomen is, dat in het schrift, bij de Hoeren van Amsterdam inde vergaderinghe van HoUant overgelevert, zy geinsereert, dat kan zijn."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen