Schuld en straf - pagina 27

21 wat Gods W o o r d over de onvrijheid van den zondaar zegt. Toch beroept men zich ten gunste van het determinisme ook op den Bijbel; worden LUTHER en CALVIJN als aanhangers van dat stelsel opgeroepen m ) . Mr. DoMELA NiEuwENHUis Verklaart, dat de vëreenigbaarheid van vergelding met absoluut determinisme zelfs voor geen twijfel vatbaar is, en vervolgt dan: „Trouwens de apostel Paulus huldigde in zijn IS^en brief aan de Romeinen uitdrukkelijk het vergeldingsbeginsel der Overheidsstraf." 112) Dat in het 13de hoofdstuk van den Brief aan de Romeinen de vergelding geleerd wordt, is moeielijk te loochenen, maar predikt Gods W o o r d ook het determinisme? In het verband der woorden ligt dit; zóó alleen heeft het beroep op den Apostel Paulus ten betooge, dat vergelding en determinisme saam kunnen gaan, beteekenis. Echter spreekt zich Mr. DOMELA NIEUWENHUIS elders juist als tegenstander van het determinisme uit n s ) . Hier is, naar mij voorkomt, verwarring. Eenigszins uitvoerig bespreekt V O N BÜLOW het verband tusschen determinisme en Christelijke waarheid, 'dat hij aanneemt. Hij onderscheidt tusschen vrijheid van wil en causaliteit van de wilshandeling. Een en ander neemt hij aan: de wil is vrij; de wilsdaad gedetermineerd; en dit laatste meent hij ook te vinden bij AUGUSTINUS, LUTHER, zelfs in Gods Woord. W a t beteekent echter de wilsvrijheid bij V O N B Ü L O W ? „Frei ist der Wille des Menschen", zoo luidt het antwoord, „wenn er nicht auszerem Zwange unterworfen ist, wenn der Mensch so handelt, wie es seinem Charakter, seinem inneren W e s e n entspricht." Het zij zoo. Maar die vrijheid sluit niet uit de onvrijheid, " welke de H. Schrift leert, en deze is weer niet de onvrijheid van het determinisme. Zeker bestaat de zedelijke vrijheid niet in het kunnen doen van kwaad zoowel als goed. Maar de vrijheid dient in verband te worden gebracht met den oorspronkelijken aanleg, en hierin — dit ziet V O N BÜLOW voorbij — kwam door de zonde verandering. De eerste mensch is geschapen in ware gerechtigheid en heiligheid; geen element was in hem, dat streed met zijne bestemming. Door den val

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen