Buitenland.

Dnitsthland. Een nieuw voorstel aangaande de z. g. Sperrgelder — de laatste schrede op den weg naar Canossa.

Wat een partij vermag, die vast aangesloten een goed en rechtvaardig doel najaagt, blijkt steeds meer uit hetgeen in Duitschland geschiedt. Het centrum, of de partij der Roomsch Katholieken is met groote kracht gaan strijden tegen de beruchte Mei-wetten, een twintigtal jaren geleden doorgedreven om den invloed der Roomsche kerk te fnuiken. Doel dier wetten was om Rome in Duitschiand machteloos te maken. Doch Dr. Falk moest, als wij ons wèl herinneren, in '78 aftreden, omdat de ijzeren staatsman Von Bismarek het geraden achtte oin met Rome vrede te sluiten, ten einde met behulp van het Centrum zijne plannen te kunnen doorzetten. De uitbreiding, die het socialisme in Duitschland verkregen had, noopte hem daartoe. Eindelijk is men er toe moeten komen om de Mei-wetten zoo goed als geheel af te schaffen; alleen is nog van kracht de bepaling, dat in Pruisen dé koninklijke Tigenehmigung"' (approbatie^ noodig is, bij het benoemen van geestelijken. Door de Mei-wetten zondigden de Duitsche liberalisten schromelijk tegen het beginsel van »souvereiniteit in eigen kring", o. a. werd daarin bepaald, dat de aanstaande geestelijken der Roomsche kerk eerst een staatsexamen zouden afleggen voor zij als dienaren der kerk konden optreden. Gemeenschappelijk organiseerde de Roomsche geestelijkheid, aangevoerd door hunne bisschoppen, daartegen een lijdelijk maar

I) Getuige o. a. wat ten vorigen jare op Sumatra geschied is. flink volgehouden verzet. Zij werd daarvoor gestraft door inhouding van het tractement.

Sedert de regeering de Mei-wetten afschafte, begon men nu van Roomsche zijde te eischen dat de ingehouden tractementen, ten bedrage van +10 millioen gulden aan de machthebbers in de Roomsche kerk zoude worden uitbetaald. Voor een jaar gaf men aan dien eisch toe in zooverre, dat van regeeringswege werd voorgesteld om de rente van de ingehouden tractementen jaarlijksch aan de Roomsche kerk zou worden uitbetaald tot bevordering van kerkelijke doeleinden, - terwijl de staat toezicht houden zou op het gebruiken dier gelden. De minister van eeredienst verklaarde toen nadrukkelijk, dat met dit voorstel men de uiterste grens van toegeefelijkheid jegens de Roomsche kerk bereikt had, en dat men als men meer toestond, men een politieke fout begaan zou.

En nu is het onmogelijke mogelijk geworden en de politieke fout is politieke wijsheid geworden.

»De geheele Evangelische kerk in Pruisen, voorzoover zij zich bewust is van hare eer en van de plaats die zij in Duitschland inneemt, staat verbaasd over deze verandering van gevoelen, '' zoo verklaart een Duitsch orthodox-Luthersch orgaan. Want er werd van regeeringswege voorgesteld, om de ro millioen aan de bisschoppen in handen te geven. Men kan denken, dat er in het Roomsche kamp groot gejubel opgaat. Verleden jaar bestreed uit naam van het Centrum de heer Windhorst het voorstel van de regeering. Hij betoogde, dat het kapitaal van 10 millioen door schreeuwend onrecht, ja door diefstal door den Staat verkregen was. Het was het Centrum niet genoeg geld in handen te krijgen om daarmede de Roomsche kerk meer invloed te doen uitoefenen, doch men wilde dat de regeering zou erkennen gedwaald te hebben, door de Mei-wetten in te voeren en dat nu de terugbetaling van het kapitaal niet anders was dan een zoenoffer voor gepleegd onrecht. Daarom stemde het Centrum het voorstel der regeering, om enkel de renten uit te betalen, af. Wat een jaar geleden door genoemde partij geëischt werd, wordt nu door de regeering aangeboden.

De Evangelische kerk heeft zich »uit vaderlandsliefde" gelijk steeds, gehoorzaam aan de Mei-wetten onderworpen en heeft door deze zoo vernederende en verlammende bepalingen, veel meer geleden dan de Roomsche, wier kracht gestaald en wier invloed is vermeerderd door haar verzet. Het loon is nu dat de Roomsche kerk ontzien wordt, ja verrijkt uit den strijd te voorschijn gekomen is, terwgl de Evangelische kerk in een zoodanigen knechtelijken staat verkeert, dat de Duitsche staatslieden, nauwelijks acht geven ©p haar roepen, om meer zelfstandigheid en meer geld. Maar de Evangelische kerk heeft ook het privilegie dat de Duitsche Heer en koning haar sum mus episcopus d. i. opperste bisschop is!

Het verwondert ons niet dat men in Duitschland zegt, dat de weg naar Canossa, waarop van Bismarek reeds zoovele schreden gedaan heeft, door deze regeering volbracht is.

Het komt ons voor dat uit al deze dingen ook voor ons Nederlanders te leeren is, wat wrange vruchten het Antipapisme teelt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen