Leerplicht.

In ons land geldt de zeven-jarige leerplicht, maar hel is nu uitgemaakt, dat dit voor zoo ongeveer de helft van de kinderen neerkomt op een verplichte schoolperiode van acht jaren. Immers, al die kinderen, die tot de school werden toegelaten, voordat ze zes jaar waren (de wet eischt voor scholen met jaarklassen vijf en een half jaar), en die regelmatig de school doorloopen, hebben de zevende klas doorloopen, voordat ze dertien zijn. Al die kinderen moeten nog een achtste klas door. Nu is dat niet bezwaarlijk voor menschen, die hun kinderen tocb wat verder willen laten leeren, maar het is zeer moei-

lijk voor heel wat menschen op het platteland. Het blijkt clan ook nu reeds, dat de Leerplichtwet weer een reuzenstap gedaan heeft in de richting van haar onpopulariteit

Nog altijd is het duidelijk, dat wij hier te doen hebben met een onnederlandsche wet. Maar nauwelijks heeft ze indertijd de meerderheid in onze volksvertegenwoordiging kunnen halen. Sinds heeft ons volk er zich bij neergelegd, de knellende banden zijn door een vrij soepele toepassing hier en daar minder sterk gevoeld en de voorstanders juichten en zeiden: „Zie je wel, dat zoo'n wet toch goed werkt, het schoojverzuim is veel minder".

Nu willen nog altijd de tegenstanders van dezen wettelijken leerplicht niet aangemerkt worden, als zouden zij er geen heil in zien, dat de kinderen flink wat leeren. In-^ tegendeel, tegen verwaarloozing van de belangen der kinderen in dezen zijn ze alijd met kracht opgekomen. Maar zij willen de verzorging van die belangen niet uit handen van de ouders nemen en die leggen voor rekening van de Overheid. Daardoor zou in de harten der ouders het besef uitslijten, dat zij verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en het onderwijs der kinderen. Aan de Overheid de taak te waken tegen verwaarloozing.

We krijgen nvi evenwel langzamerhand den toestand, dat het al den schijn heeft, alsof de ouders al hun best doen, om de kinderen maar zou gauw mogelijk van de school te krijgen, 't Is, alsof zij er heelemaal niet op gesteld zijn, dat de kinderen flink wat leeren. En daar heeft 'nu dat verkapte achtste leerjaar heel wat schuld aan. Ik zeg nog even, dat er geen bezwaar is, dat een kind acht jaar school gaat, maar dat moet staan aan de vrije beoordeeling van de ouders. Die kennen alleen de toestanden van het gezin. Dat achtste leerjaar mag geen straf op de armoede worden.

Een gewichtig bezwaar vind ik ook altijd, dat de leerplicht zoo gemakkelijk een weg wordt, die ouders en onderwijzers van elkander drijft. De meester is voor de ouders de uitvoerder van de leerplichtwet en niet altijd weten ze zaken en personen te scheiden. De meester kon het volgens sommiger oordeel wel eens een beetje minder precies nemen. En ze komen met verhalen van scholen, waar zoo'n enkele dag verzuim niet zoo nauw wordt genomen. Heel veel aanleiding ligt hier voor verwijdering tusschen menschen, die zoo dicht mogelijk bij elkander moeten staan in de opvoeding der kinderen.

Ook voor menige school is het bijzonder lastig, dat er nog een achtste klas bij komt. 't Brengt misschien aan sommige scholen een leerkracht meer en geeft dan aanleiding tot een betere verdeeling van de klassen over het personeel, maar men denke zich ook even de moeilijkheid in van de scholen, waar nu niet alleen een zevende, maar ook een achtste klas bij komt. Een twee-manssohool bijvoorbeeld. Daar heeft de juffrouw vier klassen of misschien drie, het hoofd ook vier of eventueel vijf klassen

En eindelijk, en daar wil ik nog graag even de aandacht van de ouders op vestigen, hoe groot is het bezwaar, wanneer de kinderen met een onwillig hart naar school komen. Ze moesten eigeiilijk mee aan het werk, wilden ook veel liever thuis blijven, maar de wet dwingt Gemakkelijk ontstaat er nu een verkeerde verhouding tusschen meester en leerling. De ouders vatten goed, dat de meester hier in een moeilijke positie staat. Die kan het ook niet helpen en daarom zullen ze, ook al is de teleurstelling, zelfs de schade groot, zorgen, dat de kinderen niet tegen de school in verzet komen, maar • dat ze nu reeds leeren, dat wij aan de wet ons hebben te onderwerpen, ook al lijkt ze ons minder redelijk.

En intusschen houden we onder ons het besef levendig, dat in weerwil van alle wettelijke bepalingen, die het anders zouden doen vermoeden, voor ons de ouders blijven de verantwoordelijke opvoeders. Die taak kan de Overheid niet overnemen. Ze mag alleen opkomen voor wat in zijn rechten gekrenkt, in zijn belangen verwaarloosd wordt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen