Wat gaan wij doen op leeftijd?

II.

Onze opwekking om de gedwongen rust van den arbeid om te zetten in nieuwe productiviteit zou niet volledig zijn, indien daarbij niet werd geantwoord op allerlei bezwaren.

In de eerste plaats is er het bezwaar van het phlegma, waardoor ons volk zich kenmerkt. Wij komen niet zoo gemakkelijk in beweging voor een zaak, maar wikken en wegen lang of we iets zullen doen. Maar als de menschen van dit temperament eenmaal in actie gekomen zijn houden ze aan, zij het ook soms met weinig gevoel. Bij dit phlegma komt vaak nog de voorzichtigheid van de ouden, de bezonnenheid, 'die Titus 2:2 als een algemeene deugd van oude mannen wordt aanbevolen. Deze temperaments- en karakter-eigenschappen leiden 'vaak tot het bezwaar tegen activiteit, dat men niet overtuigd is van het nut daarvan.

Op dit punt gaan de Calvinist en de Utilist uifc elkander op hun levensweg. Eerstgenoemde vraagt allereerst naar de roeping Gods. Welnu hierover verspreidt niet alleen het boek dter natuur maar ook de Heilige Schrift een heldter licht, dat wij een koningsambt van God hebben. Dit ambt mogen wij niet willekeurig op zij zetten, al doen anderen het voor ons, want Christus leert ons te werken zoolang het dag is, eer de nacht komt waarin niemand werken kan. De phlegmatische bezwaren worden zoo licht „vleesch", d.i. een zondige neiging, die door den Geest in ons niet geduld kan worden.

Een ander bezwaar is het beroep op eigen onbekwaamheid „om op leeftijd' nog iets anders aan te pakken." Dit is een kwesüe van de vaardigheid, niet van de aangeborene maar van de verkregen gaven en talenten. Een van de lastigste problemen van het vaardigheidsonderzoek is de overdracht (transferentie).

In die naïeve ervaring is de transferentie be-

430 kend door het conflict tusschen de mannen van de theorie en van de pralctijk. De technische keimis door een leerling opgedaan aan een vakschoiol wordt soras als een hinderpaal beschouwd bij de opneming in den vakarljeid door de mannen van de praktijk. Vele huisvroiiwen nemen ongaai-nc een hulp in de huishouding aan, die is opgeleid op een Iiuishoudschool. De oorzaak van dit conflict is, dat liij die o\'ergaat van den éénen vorm van vaardigheid tot den anderen, altijd iets moet afleeren, dat hij reeds meester is geworden. De schrijver op de likmachine gebiiiikt bijna dezelfde spieren als de bespeler van de piano. Toch verschillen deze beide vaardigheden wat den aanslag van de toetsen betreft. Het gevolg daarvan is, d'at do schrijver op de likmachine vele dingen moet afleeren eer hij de piano kan bespelen.

In de opvoedkunde bestaat er conflict tusschen die vóór- en tegenstanders van de z.g. formeelo training. Door het onderwijs krijgt een leerling wel macht in 't algemeen, maar niet de macht om die kennis te gebruiken. Le Bon's motto was: „De opvoeding is de kunst om kracht over te brengen van het bewuste naar het onderbewuste leven". Zoodra we de één of andere kunst meester zijn, verdwijnt het bewuste opzicht over ons doen en laten en werken we mechaniscli. Bij de overdracht van vaardigheid b.v. van kantoorwerk naar handwerk komt alles aan op de bewuste opmerkzaamheid, zoodat we weinig nut hebben van wat reeds gewoonte was geworden. Wat heeft b.v. een gymnasiast, die getraind is in de classieken, aan al zijn opgedane kennis, zoodra hij bij een smid in de leer komt?

Het bezwaai- tegen de stelling, dat mannen in de liracht des levens, die afgezwaaid zijn van hun ambtelijken- of beroepsarbeid, ander werk moeten zoeken, schijnt dus gegrond uit het oogpunt van de transferentie. Menig ambtenaar of studieman zal zeggen met den rentmeester in de gelijkenis (Lukas 16); „Graven kan ik niet, te bedelen schaam ik mij." (Graven staat hier voor alle handwerk). Zij die met den apostel Pavüus in laun jeugd benevens hvm studievak nog een handwerk hebben geleerd, hebben dus in dezen een streep vóór bij anderen.

Toch kan er inzake de transferentie van arbeid heel wat gedaan worden, inzonderheid als de arbeid als een mandaat Gods wordt beschouwd. Koning David oefende zijn regeertaak uit met ernst en vond toch tijd om le dicliten en de harp ita jespelen. Onze Koningin is een voorbeeldige Vorstin en tevens een beroemde schilderes. De verandering in maatschappelijke toestanden in de 20e eeuw roept om het verzetten van de bakens in opvoeding en onderwijs. De leerlingen van de scholen komende, moeten oen tweevoudige opleiding krijgen, n.l. in liandwerk en studie-arbeid. Op gevorderden leeftijd kan men zich ook laten testen, d.w.z. experimenteel laten onderzoeken, voor welken arbeid men nog het meest geschikt is, wanneer men zelf nog geen keuze heeft gedaan. Ooli.' kaïi men zichzelf testen door in de verschillende kunsten, ' b.v. muziek, teekenen, schilderen enz. eenigen lijd les te nemen.

Er is echter één terrein, waarop geen transferenlie-bezwaren voorkomen. Dat terrein is de arbeid tot do komst van Gods koninkrijk door verbreiding van het Evangelie. Op dat terrein zijn zoovele departementen waarbij men kan ingedeeld worden, dat er voor een ieder keuze bij is. Alleen geldt ook hier de regel van 1 Tim. 3:10: „En dat dezen ook eerst beproefd worden, en dat zij daarna dienen, zoo zij onbestraffelijk zijn."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen