GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie - pagina 19

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie - pagina 19

Rede, bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

15

Strekking, dan om den kosmos streng monistisch te begrijpen door in wat anorganisch is de verklaring te zoeken van alle organüch leven. H a a r voorstanders leggen er dan ook, zelfs in Duitschland, telkens nadruk op, dat „ein philosophisches Vcrstandniss" van de gevonden daadzaken „nothwendige Vorbedingung ist für die volle Weltanschauung der Descendenz-theorie" i). Of ook, gelijk het elders heet, dat ,,das unerschütterliche Gebaude der wahren monistischen Wissenschaft" eerst ontstaat als „Empirie und Philosophie sich aufs innigste durchdringcn." 2) Een gulle erkentenis, maar die ons dan ook het recht geeft, en den plicht oplegt, om tusschen die feiten en het daaraan gekoppelde philosopheem scherp te onderscheiden. Immers aan wat strikt logisch uit vaststaande feiten wordt afgeleid, verpandt elk man van ernst vooruit zijn instemming, maar eer g e de ineenstrengeling van die deduct'ën tot een afgerond systeem aanvaarden moogt, hebt g e de philosophische principiën, waaruit geopereerd werd, te toetsen aan de axiomata van uw eigen bewustzijn. Anders is er voor u persoonlijk geen aansluiting. Een waakzaamheid te meer noodig, waar men van de overzijde niet ongeneigd is, de daadzaken zelve niet alleen te consiateeren, maar ook philosophisch te consimeeren. Zoo, om mij tot dit ééne, waarlijk niet van gewicht ontbloote, dusgcnaamde feit te bepalen, hetwelk door geen minder dan Haeckel aldus is geformuleerd: ^,So steht es heute unzweifelhaft fest: Der Mensch stammt vom Afifen a b " 3). Is nu dit beweerde feit geconstateerd? Dat niet. Haeckel zelf erkent: ^,die ungeheure Lückenhaftigkeit unserer palaontologischen Kenntnisse" maakt rechtstreeksch bewijs onmogelijk; 4) en ook het in 1894 door onzen Eugen Dubois op Java uitgegraven skelet van den Pithecanthroptis erechis, waarop het bekende Congres te Leiden in 1895 zijn scherpzinnigheid bot vijlde, vult de leemte in het bewijs allerminst aan. Men is i) 2) 3) 4)

Haeckel o. 1. II. 780. Ibidem II 782. Ibidem II 800. Ibidem I I 798.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's

Evolutie - pagina 19

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's