GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie of revelatie - pagina 29

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie of revelatie - pagina 29

Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

27

om het goddelijk karakter van de Revelatie aan te tasten. Men zal met u ijveren tegen de velleïteiten van de critiek tegenover den tekst der Schrift; de geschichtlichkeit van de aartsvaders zal men u toegeven; men zal de oude volgorde van wet en profeten herstellen, maar men zal tegelijk op hoogen toon u verkondigen, dat Israel's cultus en wetgeving, Israel's moraal en religie niet te danken is aan Goddelijke Openbaring maar aan de wijsheid van Babel alleen. Was Abraham niet uit Ur der Chaldeën afkomstig ? Bleek Kanaan niet geheel van Babel's cultuur doortrokken ? Is de wetgeving van Hammurabi niet het origineel van Israel's Thora ? En staat daarmede de geestelijke afhankelijkheid van Israel niet onomstootelijk vast? En dat ook hier, zij het dan in gansch anderen vorm, dezelfde antithese terugkeert tusschen menschelijke evolutie of goddelijke revelatie, zal u duidelijk zijn, wanneer Winckler u verklaart, dat het Monotheïsme of Jahvisme daarom niet aan Israel kan zijn te danken, omdat Israel daartoe te onbeteekenend was. „Die neuen Ideen, welche die Entwicklung der Menschheit bestimmen, können nur dort ihren Ausdruck flnden, wo der Menschengeist für ihre Entstehung reif ist." Daarom kan het Monotheïsme alleen in Babel zyn ontstaan, want „der Monotheismus muss als Lehre dort seine Formulirung empfangen haben, wo ein hochentwickelter Polytheismus zu ihm als seiner nachsten Entwicklungsstufe führen musste" 98). Met andere woorden het evolutieproces wordt gehandhaafd, maar verplaatst. Het wordt uit Israel weggenomen en naar Babel overgebracht. De laatste glorie, die Wellbausen's school nog aan Israel liet, is daarmede aan Israel ontnomen. Het zinkt in eigen onbeduidendheid weg. Hoe ernstig en diep ingrijpend het vraagstuk is, dat hiermede aan de orde is gesteld, kan wel daaruit blijken, dat het de denkende geesten heeft bezig gehouden van den aanvang der Christelijke Kerk af. Toen de Christelijke Kerk pas optrad, hebben Celsus en de andere Apologeten van het Heidendom reeds de goddelijkheid der Openbaring bestreden, eenerzijds door te wijzen op de overeenkomst tusschen de verhalen der Schrift en de tradition der oude volkeren en anderzijds door roem te dragen op philosophen als Socrates en Plato, die in diepte van reUgieus en ethisch gevoel niet beneden Mozes en Christus stonden. Dit dwong tot verweer. Aanvankelijk meende men te kunnen volstaan met de orde om te keeren; de tradition der volkeren waren aan Israel ontleend en Griekenland's wijsgeeren hadden hun hoogere godskennis aan Mozes

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1903

Rectorale redes | 136 Pagina's

Evolutie of revelatie - pagina 29

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1903

Rectorale redes | 136 Pagina's